วัดไชยชุมพลชนะสงคราม (วัดใต้)

ละติจูด 14.0159240087 , ลองจิจูด 99.5313840076

พิกัด

ตำบลบ้านใต้ อำเภออำเภอเมืองกาญจนบุรี จังหวัดกาญจนบุรี รหัสไปรษณีย์ 71000

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

วัด วัดร้าง ศาสนสถาน

ความสำคัญ/ลักษณะ

วัดไชยชุมพลชนะสงคราม เป็นวัดเก่าแก่อีกวัดหนึ่ง จึงไม่สามารถหาประวัติอันแน่นอนได้ว่าสร้างขึ้นเมื่อไร ใครเป็นผู้สร้าง แต่เข้าใจว่าเมื่อสมัยกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานีคงจะมีวัดนี้อยู่แล้วได้รับสถาปนาขึ้นเป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ เมื่อวันที่ 20 พฤศจิกายน 2521 สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย

วัดไชยชุมพลชนะสงคราม หรือชื่อที่ชาวจังหวัดกาญจนบุรีเรียกขานอีกนามหนึ่งว่าวัดใต้ เป็นวัดที่เก่าแก่คู่บ้านคู่เมืองของชาวจังหวัดกาญจนบุรีวัดหนึ่ง อยู่ริมฝั่งตะวันออกของแม่น้ำแม่กลอง ตำบลบ้านใต้ อำเภอเมืองกาญจนบุรี เดิมที่ตั้งวัดที้เรียกว่าตำบลปากแพรก เนื่องจากแพรกคือที่รวมกันของแม่น้ำ 2 สาย คือ แม่น้ำแควน้อย (ไทรโยค) กับแม่น้ำแควใหญ่ (ศรีสวัสดิ์) ไหลมาบรรจบรวมเป็นสายเดียวกัน เป็นต้นกำเนิดของแม่น้ำแม่กลอง จึงเรียกตำบลนี้ว่า “ตำบลปากแพรก” มาแต่โบราณ ที่วัดไชยชุมพลชนะสงคราม มีพระเจดีย์เก่าแก่องหนึ่งอยู่ใกล้พระอุโบสถหลังเก่า ตั้งอยู่ริมตลิ่งพระเจดีย์องค์นี้มีชื่อทางโบราณคดี กรมศิลปากรได้จัดขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานไว้ (ตามประกาศครั้งที่ 1 ในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 52 ลงวันที่ 25 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2478) มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์และโบราณคดี เรียกว่า “เจดีย์โบราณวัดไชยชุมพลชนะสงคราม” ในสมัยโบราณกองทัพไทยได้เคยชุมพลเหล่าทหารที่ทะแกล้วร่วมพิธีตั้งศาลเพียงตาบวงสรวงเทพารักษ์ทางไสยศาสตร์ ก่อนที่จะออกไปรบประจันกับเหล่าศัตรู โดยชุมชุมร่วมพิธีกัน ณ ตรงที่ตั้งพระเจดีย์องค์นี้ แล้วยกออกไปรบกับพม่าข้าศึกได้ชัยชนะมาทุกๆครั้ง จึงได้สร้างพระเจดีย์ขึ้นไว้เพื่อเป็นนิมิตฉลองชัย คำว่า “ไชยชุมพล” แสดงว่าพระเจดีย์นี้สร้างขึ้นในที่ชุมพล มิใช่สร้างขึ้นที่รบชนะเหมือนพระเจดีย์ยุทธหัตถี แต่เมื่อชุมพลในที่นี้แล้วยกทัพไปก็มีชัยกลับมา แต่เดิมวัดไชยชุมพลชนะสงครามบรรดาแม่ทัพนายกองของกองทัพไทยในสมัยที่ทำการรบข้าศึกได้ชัยชนะในครั้งนั้นคงเห็นว่าควรย้ายเลื่อนวัดขึ้นมาอยู่ในบริเวณเดียวกันกับเจดีย์ จึงได้เคลื่อนย้ายกันขึ้นมา และได้ขนานนามวัดให้เหมาะสมตามชัยนิมิตนั้นว่า “วัดไชยชุมพลชนะสงคราม”

1. มณฑปรอยพระพุทธบาทจำลองวัดใต้ สิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่สำคัญอีกอย่างหนึ่งแห่งวัดใต้คือ รอยพระพุทธบาทจำลอง ที่อยู่ตรงข้ามกับวิหารเจ้าแม่กวนอิม ตั้งเด่นสะดุดตาอยู่เบื้องหน้า ด้วยมณฑปสีขาว ที่เปิดโล่งรับลมใต้ได้เป็นอย่างดี

2. รูปหล่อหลวงพ่อเปลี่ยนวัดใต้
สร้างประมาณ พ.ศ. 2370 ภายในประดิษฐานพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์อายุร้อยกว่าปี เพดานเขียนภาพต่างๆ เช่น ภาพพรหมลูกฟัก ภาพเทวดา ภาพพระราหูอมจันทร์ นอกจากนี้ยังมีรูปหล่อหลวงพ่อเปลี่ยนวัดใต้ที่สร้างขึ้นด้วยจิตศรัทธาของชาวบ้านวัดใต้แห่งนี้

3. ภาพจิตรกรรมฝาผนังภายในโบสถ์เก่าแก่ วัดใต้
ภาพจิตกรรมฝาผนังของวัดใต้แห่งนี้ ถูกรังสรรค์ขึ้นโดยฝีมือช่างผู้ชำนาญการในสมัยก่อนถึงแสดงถึงภูมิปัญญาและความปราณีตในงานฝีมือได้เป็นอย่างดี โดยภาพวาดที่แสดงอยู่ที่ผนังด้านหนึ่งเขียนภาพประวัติขุนแผนย่างกุมารทอง ตามบทประพันธ์เสภาเรื่องขุนช้างขุนแผน ภาพพรหมลูกฟัก ภาพเทวดา เป็นต้น สร้างความประทับใจให้แก่ผู้พบเห็นได้ไม่น้อย

4.หุ่นขี้ผึ้งหลวงปู่เปลี่ยน วัดใต้
“พระวิสุทธิรังสีชินศาสนโสภีสังฆปาโมกข์” หรือ “หลวงพ่อเปลี่ยน” แห่งวัดใต้ ท่านมีลูกศิษย์ลูกหาจำนวนไม่น้อย ด้วยความที่ท่านเป็นพระนักปฏิบัติ ทำให้ท่านได้ถวายงานในรัชกาลที่ 5 ถึงแม้ท่านจะละสังขารจากโลกนี้ไปนานแล้ว แต่คุณงามความดีของท่าน ยังคงถูกเล่าขานสืบต่อกันมาจนถึงปัจจุบันนี้ จากแรงศรัทธา จึงได้มีการสร้าง “หุ่นขี้ผึ้งหลวงพ่อเปลี่ยน” ขึ้น เพื่อถึงความเคารพ นับถือที่ชาวบ้านมีต่อท่าน

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

-

แก้ไขเมื่อ

2019-04-24