วัดสุรชายาราม


ละติจูด 13.5625319716 , ลองจิจูด 99.817199996

พิกัด

ตำบลหลุมดิน อำเภออำเภอเมืองราชบุรี จังหวัดราชบุรี

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

วัด วัดร้าง ศาสนสถาน

ความสำคัญ/ลักษณะ

วัดสุรชายาราม หรือวัดหลุมดิน ตั้งอยู่ติดริมฝั่งแม่น้ำแม่กลองฝั่งตะวันตก ที่บ้านหลุมดิน ตำบลหลุมดิน อำเภอเมืองราชบุรี เดิมมีชื่อว่า วัดหลุมดิน เนื่องจากพื้นที่ที่ตั้งวัดมีดินดีเหมาะแก่การขุดเอาไปทำเครื่องปั้นดินเผา สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยาซึ่งอยู่ในสภาพที่ชำรุดทรุดโทรม จนกระทั่งในสมัยรัชกาลที่ 5 ท่านผู้หญิงอิ่ม บุนนาค ภริยาของเจ้าพระยาสุรวงศ์ไวยวัฒน์พิพัฒนศักดิ์ (วร บุนนาค) สมุหพระกลาโหมในสมัยรัชกาลที่ 5 ได้มาพบวัดหลุมดินอยู่ในสภาพวัดร้างเหลือแต่ฐานอิฐ อาคารต่าง ๆ อยู่ในสภาพที่ไม่สามารถซ่อมให้กลับมาอยู่ในสภาพเดิมได้ ท่านผู้หญิงอิ่ม จึงได้สร้างพระอุโบสถขึ้นในที่ใหม่ ห่างจากพระอุโบสถหลังเดิมประมาณ 30 วา พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานวิสุงคามสีมาให้เมื่อวันที่ 23 กรกฎาคม พ.ศ. 2427 และพระราชทานนามใหม่ว่า วัดสุรชายาราม และโปรดเกล้าฯ ให้ยกฐานะเป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ เมื่อวันที่ 4 ธันวาคม พ.ศ. 2427 นับเป็นวัดที่มีความเก่าแก่และความสำคัญมาตั้งแต่ในอดีต หลักฐานทางด้านโบราณคดีที่สำคัญที่พบภายในบริเวณวัดสุรชายาราม ได้แก่ พระอุโบสถ ลักษณะเป็นอาคารก่ออิฐถือปูน หลังคาเครื่องไม้มุงกระเบื้อง มีชายคาปีกนกคลุมทั้ง 4 ด้าน ไม่มีช่อฟ้าใบระกาหางหงส์ สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2509 ในบริเวณพัทธสีมาเดิม ภายในพระอุโบสถประดิษฐานพระประธานประทับนั่งขัดสมาธิเพชร ปางสมาธิ มีพระอัครสาวกยืนพนมมืออยู่ข้างซ้ายและขวาด้านละ 1 องค์ พระพุทธรูปสำริดประทับยืนปางห้ามสมุทร 1 องค์ และปางห้ามพระแก่นจันทร์ 1 องค์ พุทธศิลป์แบบพระราชนิยมสมัยรัชกาลที่ 3 ผนังของพระอุโบสถด้านในแต่เดิมเรียบ ปัจจุบันมีการวาดภาพจิตรกรรมตกแต่ง ด้านนอกพระอุโบสถมีกำแพงแก้วโดยรอบ พระเจดีย์ เป็นเจดีย์ก่ออิฐถือปูนทรงระฆังกลม ตั้งอยู่ด้านหน้าพระอุโบสถในเขตกำแพงแก้ว เป็นเจดีย์มุม 2 องค์ ท่านผู้หญิงอิ่ม บุนนาค สร้างขึ้นไว้ ส่วนด้านทิศใต้ของพระอุโบสถนอกเขตกำแพงแก้ว มีเจดีย์ก่ออิฐถือปูนทรงระฆังกลม พระเจดีย์องค์นี้เจ้าคุณพระประยูรวงศ์ (เจ้าจอมมารดาแพ บุนนาค) ผู้รับอุปการะวัดสุรชายารามสืบต่อจากท่านผู้หญิงอิ่มหลังจากถึงอนิจกรรมแล้วได้สร้างไว้ และอัญเชิญพระสรีรังคารของพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมขุนสุพรรณภาควดี พระราชธิดาในรัชกาลที่ 5 และเจ้าคุณประยูรวงศ์ (เจ้าจอมมารดาแพ บุนนาค) มาบรรจุไว้ในพระเจดีย์องค์นี้ พระปรางค์ ตั้งอยู่ด้านหลังพระอุโบสถคู่กับพระเจดีย์ย่อมุมไม้สิบสอง ลักษณะรูปแบบเป็นพระปรางค์สมัยรัตนโกสินทร์ ก่ออิฐถือปูน รูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสมีซุ้มเรือนแก้วทั้ง 4 ด้าน แต่ชำรุดทรุดโทรมทางวัดจึงได้ทำการบูรณะปฏิสังขรณ์ใหม่ทั้งองค์ ศาลาการเปรียญ เป็นอาคารทรงไทยยกพื้นสูงสร้างด้วยไม้ทั้งหลัง สร้างเมื่อปี พ.ศ. 2471 ภายในศาลาบริเวณไม้คอสองมีภาพจิตรกรรมฝีมือช่างสมัยรัตนโกสินทร์เป็นภาพพุทธประวัติ ปัจจุบันวัดสุรชายารามจัดเป็นแหล่งโบราณคดีสมัยกรุงศรีอยุธยาถึงสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ เป็นศาสนสถานในพุทธศาสนาที่ยังมีการใช้ประโยชน์ กรมศิลปากรยังไม่ได้ประกาศขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานของชาติ

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

-

แก้ไขเมื่อ

2020-12-03

ข้อมูลสถิติ
หน่วยอนุรักษ์ฯ
ภาพประจำแหล่งศิลปกรรม
- ไม่มีรูปภาพ -
แผนงานและโครงการ
- ไม่มีเอกสาร -