วัดโบสถ์สระจิกด่าน

ละติจูด 14.5973955759 , ลองจิจูด 99.7733379962

พิกัด

ตำบลเลาขวัญ อำเภออำเภอเลาขวัญ จังหวัดกาญจนบุรี รหัสไปรษณีย์ 71210

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

วัด วัดร้าง ศาสนสถาน

ความสำคัญ/ลักษณะ

วัดโบสถ์สระจิกด่าน หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า "วัดโบสถ์เก่าเลาขวัญ" ตั้งอยู่ที่ตำบลเลาขวัญ อำเภอเลาขวัญ จังหวัดกาญจนบุรี  เอกสารการประกาศขึ้นทะเบียนโบราณสถานสำคัญของชาติในราชกิจา-นุเบกษา เล่มที่ 116 ตอนพิเศษ 17 ง เมื่อวันที่ 17 มีนาคม พ.ศ. 2542 ใช้ชื่อว่า "โบราณสถานสะจิตด่าน" ในขณะที่ต้องถิ่นเรียกว่า "สระจิกด่าน" ด้วยเหตุที่บริเวณนี้มี  "ต้นจิก" ขึ้นอยู่

จากข้อมูลของกรมศิลปากรระบุว่า ลักษณะรูปแบบทางสถาปัตยกรรมและศิลปกรรมน่าสร้างขึ้นในสมัยอยุธยาตอนปลายถึงรัตนโกสินทร์ตอนต้น โบราณสถานที่สำคัญคือ
อุโบสถ เป็นอาคารสี่เหลี่ยมผืนผ้าก่ออิฐถือปูนหันหน้าไปทางทิศตะวันออกส่วนฐานที่มุมทั้งสี่ของอุโบสถก่อเชิดสูงขึ้นดูแอ่นโค้ง คล้ายท้องเรือสำเภาจีนโบราณผนังอุโบสถหนาก่ออิฐฉาบปูน ไม่มีช่องหน้าต่าง ด้านหน้ามีบันไดทางขึ้นและมีประตูทางเข้า 2 ช่อง โครงหลังคาเป็นเครืองไม้ มุงกระเบื้องเกล็ดปลา หน้าบันไม่มีลวดลาย 

แต่จากข้อมูลจากชาวบ้าน ยืนยันว่า หลังคาแต่เดิมมุงด้วยแผ่นไม้รูปทรงแบบกระเบื้อง ไม่ใช่ดินเผา คานไม้ในอุโบสถเป็นสีแดง เขียนลวดลายแต่ผุฟังไม่หมดแล้ว

ภายในอุโบสถประดิษฐานพระพุทธรูป 5 องค์ ทั้งหมดซ่อมแซมขึ้นใหม่ในภายหลัง ผนังภายในอุโบสถมีภาพจิตกรรมฝาผนัง  โดยผนังด้านข้างเป็นรูปเทพชุมนุมนั่งประนมมือสลับกับกระถางพรรณพฤกษาจำนวน 2 แถว หันหน้าไปทางพระประธาน ภาพส่วนใหญ่ลบเลือนไปแล้วเกือบหมด

แท่นฐานเสมา ก่อเป็นฐานสิงห์มีบัวทรงคลุ่มรองรับใบเสมาคู่ประจำแปดทิศ

เจดีย์บริวารประจำมุม จำนวน 4 องค์ สันนิษฐานว่าเป็นเจดีย์ทรงเครื่อง

ภายในวัดสระจิกด่านยังมีสระน้ำโบราณอยู่สระหนึ่ง เป็นสระน้ำประจำหมู่บ้านที่ใช้กันมาแต่โบราณ ชาวบ้านเชื่อว่า สระนี้มีระฆังศักดิ์สิทธิ์จมอยู่ มีหลายในฤดูแล้วที่มีผู้มาชุดหาระฆังในสระ ทุกครั้งที่ขุดจนพบระฆัง แต่ก็ไม่สามารถนำขึ้นมาได้ มักมีอภินิหาริย์กล่าวคือ เมื่อขุดถึงระฆัง ฝนมักจะตกจนน้ำเต็มสระและระฆังนั้นก็เคลื่อนที่หายไป

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

-

แก้ไขเมื่อ

2019-04-18