เอกสารเผยแพร่ 21-09-2022 13:33:13 บุศราพร ใจมา
หลักเกณฑ์การพิจารณามรดกชาติอันควรอนุรักษ์
๑) หลักเกณฑ์ด้านแหล่งศิลปกรรม
เกณฑ์ข้อที่ ๑ เป็นผลงานชิ้นเอกจากอัจฉริยภาพการสร้างสรรค์ของมนุษย์
เกณฑ์ข้อที่ ๒ เป็นการแสดงถึงความสำคัญของการเปลี่ยนแปลงคุณค่าของมนุษย์ตามกาลเวลา หรือในวัฒนธรรมด้านใดด้านหนึ่งของโลก ในการพัฒนาด้านสถาปัตยกรรม หรือทางเทคโนโลยี ศิลป สถาปัตยกรรมโบราณ การออกแบบผังเมือง หรือการออกแบบภูมิทัศน์
เกณฑ์ข้อที่ ๓ เป็นสิ่งที่ยืนยันถึงหลักฐานของวัฒนธรรมหรืออารยธรรมที่ปรากฏให้เห็นอยู่ในปัจจุบันหรือว่าที่สาบสูญไปแล้ว
เกณฑ์ข้อที่ ๔ เป็นตัวอย่างที่โดดเด่นของประเภทอาคาร สิ่งก่อสร้าง งานสถาปัตยกรรม หรือผลงานทางเทคโนโลยี หรือภูมิทัศน์ ซึ่งแสดงให้เห็นถึงช่วงเวลาที่สำคัญในประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติ
เกณฑ์ข้อที่ ๕ เป็นตัวอย่างอันโดดเด่นของวัฒนธรรมมนุษย์ ขนบธรรมเนียมประเพณีแห่งสถาปัตยกรรม วิธีการก่อสร้าง หรือการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์ ปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล้อม ซึ่งเสื่อมสลายได้ง่ายจากผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรมตามกาลเวลา
เกณฑ์ข้อที่ ๖ เป็นผลงานที่มีความสัมพันธ์โดยตรง หรืออย่างเป็นรูปธรรม กับเหตุการณ์หรือประเพณีที่ยังดำรงอยู่ แนวคิด ความเชื่อ งานศิลปะ หรือวรรณกรรม ที่มีความสำคัญมาก
(การใช้เกณฑ์ข้อนี้ควรใช้ร่วมกับเกณฑ์ข้ออื่นอีกอย่างน้อย ๑ ข้อ)
๒) หลักเกณฑ์ด้านแหล่งธรรมชาติ
เกณฑ์ข้อที่ ๑ เป็นพื้นที่ที่มีปรากฏการณ์สุดยอดทางธรรมชาติ หรือเป็นพื้นที่ที่มีความงามตามธรรมชาติที่โดดเด่นและมีความสำคัญด้านสุนทรียภาพ
เกณฑ์ข้อที่ ๒ เป็นตัวอย่างที่โดดเด่น แสดงให้เห็นถึงขั้นตอนสำคัญในประวัติศาสตร์ของโลก (earth history) รวมถึงบันทึกของชีวิต (record of life) กระบวนการสำคัญทางธรณีวิทยาที่ยังดำเนินอยู่อย่างต่อเนื่องในพัฒนาการของภูมิลักษณ์ (landforms) หรือ ลักษณะสำคัญทางธรณีสัณฐานหรือภูมิลักษณวรรณา (geomorphic or physiographic features)
เกณฑ์ข้อที่ ๓ เป็นตัวอย่างที่โดดเด่น แสดงให้เห็นถึงกระบวนการทางนิเวศวิทยาและชีววิทยาที่สำคัญในวิวัฒนาการและพัฒนาการของพื้นแผ่นดิน น้ำจืด ระบบนิเวศชายฝั่ง ระบบนิเวศทางทะเล และ ชุมชนของพืชและสัตว์
เกณฑ์ข้อที่ ๔ เป็นถิ่นที่อยู่ตามธรรมชาติที่สำคัญ และมีคุณค่าที่สุดสำหรับการอนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพในแหล่งที่ตั้ง (in situ conservation) รวมถึงถิ่นที่อยู่ของสิ่งมีชีวิตที่ถูกคุกคาม ซึ่งมีคุณค่าโดดเด่นในแง่ของวิทยาศาสตร์ หรือการอนุรักษ์
เกณฑ์ข้อที่ ๕ เป็นผลงานที่มีความสัมพันธ์โดยตรง หรืออย่างเป็นรูปธรรม กับเหตุการณ์หรือประเพณีที่ยังดำรงอยู่ แนวคิด ความเชื่อ งานศิลปะ หรือวรรณกรรม ที่มีความสำคัญมาก
(การใช้เกณฑ์ข้อนี้ควรใช้ร่วมกับเกณฑ์ข้ออื่นอีกอย่างน้อย ๑ ข้อ)