ปราสาทพนมรุ้ง

ละติจูด 14.53182 , ลองจิจูด 102.940315

พิกัด

บ้านดอนหนองแหน ตำบล ตาเป๊ก อำเภอ เฉลิมพระเกียรติ บุรีรัมย์ 31110 ตำบลตาเป๊ก อำเภออำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดบุรีรัมย์ รหัสไปรษณีย์ 31110

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

อนุสาวรีย์ อนุสรณ์สถาน สถาน หลักเมือง

ความสำคัญ/ลักษณะ

ปราสาทพนมรุ้งตั้งอยู่บนยอดเขาพนมรุ้งซึ่งเป็นภูเขาไฟที่ดับสนิทแล้ว เป็นโบราณสถานศิลปะสมัยลพบุรีที่มีความงดงามและมีความสำคัญมากที่สุดแห่งหนึ่งในประเทศไทย ศาสนสถานแห่งนี้สร้างขึ้นเพื่อถวายแด่องค์พระศิวะเทพเจ้าสูงสุดในศาสนาฮินดู ลัทธิไศวนิกายเขาพนมรุ้งและปราสาทบนยอดเขาจึงเปรียบเสมือนเขาไกรลาสอันเป็นที่ประทับของพระศิวะและยังเป็นสัญลักษณ์ของศูนย์กลางจักรวาลอีกด้วยกลุ่มอาคารบนยอดเขามีการก่อสร้างหลายยุคสมัยตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ ๑๕ - ๑๘ ปราสาทพนมรุ้งเป็นปราสาทที่สร้างด้วยศิลาทรายและศิลาแลง แผนผังทั้งหมดของปราสาทหันหน้าไปทางทิศตะวันออก มีแผนผังเป็นลักษณะวิ่งเข้าจุดศูนย์กลาง หรือปราสาทประธาน มีการก่อสร้างศาสนสถานบนไหล่เขาซึ่งประกอบด้วยทางเดินซึ่งปักเสานางเรียงขนาบสองข้าง มีสะพานนาคราช และบันไดอันมีตระพักสี่ชั้นเชื่อต่อระหว่างกลุ่มอาคารบนยอดภูเขากับอาคารที่อยู่ปลายสุดด้านล่างของทางเดินนั้นซึ่งเรียกว่า “โรงช้างเผือก” กลุ่มอาคารหลักซึ่งตั้งอยู่บนยอดเขาอันประกอบด้วยประสาทประธานหันหน้าไปทางทิศตะวันออกล้อมรอบด้วยระเบียงคดซึ่งมีโคปุระหรือพลับพลาทางเข้าประกอบทั้งสี่ด้าน ภายในระเบียงคดมีอาคารขนาดเล็กซึ่งมีขนาดแตกต่างกัน ประกอบด้วย ปรางค์น้อย ตั้งอยู่มุมทิศตะวันตกเฉียงใต้ บรรณาลัยสองหลังหลังหนึ่งอยู่มุมทิศตะวันออกเฉียงใต้ อีกหลังหนึ่งอยู่มุมทิศตะวันออกเฉียงเหนือทั้งสองหลังหันหน้าสู่ทิศใต้ นอกจากนี้ยังมีซากอาคารก่ออิฐสองหลังอยู่ทางด้านทิศเหนือของปราสาทประธาน หลังแรกหันไปทางทิศตะวันออก ส่วนหลังที่สองหันหน้าไปทางทิศใต้ สำหรับระเบียงคดล้อมรอบอาคารเหล่านี้มีแนวทางเดินโถงหลังคาเครื่องไม้มุงกระเบื้องล้อมรอบด้านนอกอีกชั้นหนึ่ง ซึ่งทางเดินดังกล่าวคงเหลือแต่เพียงส่วนฐานเท่านั้น

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

-

แก้ไขเมื่อ

2019-10-08