ปราสาทภูฝ้าย

ละติจูด 14.6408497619 , ลองจิจูด 104.500655393

พิกัด

บ้านภูฝ้าย ตำบลภูฝ้าย อำเภออำเภอขุนหาญ จังหวัดศรีสะเกษ รหัสไปรษณีย์ 33150

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

แหล่งโบราณคดีทั้งที่ขุดค้นแล้ว และยังไม่ได้ขุดค้น โบราณวัตถุ

ความสำคัญ/ลักษณะ

เป็นโบราณสถานที่ประชาชนเคารพนับถือและหวงแหนมาก  อยู่บนภูฝ้ายซึ่งเสมือนปากปล่องภูเขาไฟ มีกำแพงล้อมรอบเป็นหินทรายสร้างด้วยอิฐผสมศิลาแลง ปัจจุบันเป็นเนินดินและมีรอยขุดค้น เดิมขึ้นทะเบียนไว้มีจารึกเป็นภาษาสันสกฤต อยู่ที่กรอบประตูปัจจุบันไม่พบ ปราสาทซึ่งอยู่ด้านทิศเหนือของสันเขายอดเขาภูฝ้าย ปรางค์ปราสาทจะมี สามหลังเรียงกันในแนวทิศเหนือ-ใต้ ตั้งอยู่บนฐานหินเดียวกัน สภาพปรางค์ทั้งสามองค์ อยู่ในสภาพที่หักพังมาก ไม่ได้รับการบูรณะที่ถูกต้อง นอกจากนี้ยังถูกลักลอบขุดค้นทำลายเสียหายจนเหลือเพียงฐานปรางค์เศษอิฐดินเผาและหินที่เคยเป็นส่วนของปรางค์ปราสาทเกลื่อนกระจาย มีทับหลังรูปนารายณ์บรรทมสินธุ์ที่สมบูรณ์และสวยงามมาก คล้ายกับทับหลังของปราสาทตำหนักไทร ปัจจุบันเก็บรักษาไว้ที่วัดสุพรรณรัตน์ อำเภอขุนหาญ จังหวัดศรีสะเกษ อายุปราสาท พิจารณาจากพระนารายณ์บรรทมสินธุ์ที่อยู่วัดสุพรรณรัตน์ อาจสร้างขึ้นราวพุทธศตวรรษที่ 16 แต่หากพิจารณาประติมากรรม ทับหลังนารายณ์ บรรทมสินธุ์อีกชิ้นซึ่งอยู่ที่ปราสาทภูฝ้ายหลังเล็กตะวันออกวัดภูฝ้ายซึ่งพังหมดแล้ว ด้านนอกมีศิลาเรียงไว้เป็นกำแพง ขนาด 50x35 เมตร เป็นฝีมือช่างท้องถิ่น เครื่องประดับและชฎามงกุฎของพระนารายณ์ น่าจะมีอายุอยู่ในราว พ.ศ. 1500 ซึ่งเป็นศิลปะขอมแบบเกาะแกร์

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

ประกาศในราชกิจจานุเบกษา

เล่มที่ 52 ตอนที่ 75 เมื่อ8 มี.ค.2478

เล่มที่ 110 ตอนที่ 220 เมื่อ 24 ธ.ค.2536

แก้ไขเมื่อ

2022-06-06