ถ้ำพวง (วัดอภัยดำรงธรรม)

ละติจูด 17.3128018817 , ลองจิจูด 103.478440926

พิกัด

ตำบลปทุมวาปี อำเภออำเภอส่องดาว จังหวัดสกลนคร รหัสไปรษณีย์ 47190

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

แหล่งโบราณคดีทั้งที่ขุดค้นแล้ว และยังไม่ได้ขุดค้น โบราณวัตถุ

ความสำคัญ/ลักษณะ

เมื่อประมานปี พ.ศ2463 หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต ได้เินธุดงมาปฏิบัติธรรมที่ถ้ำพวง พอจิตเป็นสมาธิปรากฏว่าได้สัมผัสพระนรสีห์ที่ท่านได้มาปฏิบัติธรรมที่นี้และนิพพานที่นี้ ดังนั้นหลวงปู่มั่นจึงได้บอกลูกหลานเมื่อเข้าใกล้ถ้ำพวงขอให้แสดงความเคารพและได้เล้าต่อกันมา ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. 2554 คณะพระอาจารย์สุพจน์ ปมุโท ได้พากันไปภาวนาอยู่เจดีย์ศรีมหาโพธิ์ ถ้ำพวงและได้พระธาตุพระนรสีและได้มีพญานาคนำมามอบให้ อีก 13 องค์ ถ้ำพวงตั่งติดกับภูเขาในเขตบ้านท่าวัด บ้านท่าวัดหมู่ที่ 1 ตำบล ปทุมวาปี อำเภอส่องดาว จังหวัดสกลนคร อยู่ในเขตรอยต่อพื้นที่ 3 จังหวัด คือ สกลนคร อุดรธานี กาฬาสินธุ เทือกเขาติดต่อกัน ชาวบ้านเรียกว่า ภูผาเหล็กย้อนกล่าวไปเมื่อประมาน 70-80 ปีบริเวรถ้ำพวงที่ชาวบ้านเรียกนั้นเป็นถ้ำเล็กๆมีลักษณะคล้ายกับพวงเกวียน  ชาวบ้านจึกเรียกติดปากกันว่าถ้ำพวงมาจนถึงปัจจุบันนี้ ในปัจจุบันบริเวรถ้ำพวงได้สร้างอาคารคอนกรีดเสริมเหล็ก ครอบถ้ำใช้บริเวรถ้ำเป็นทางเข้าออก ภายในอาคารประดิษฐานพระพุทธรูป และรูปเหมือนสายพระป่ากรรมฐาน จำนวนหลายรูป และบริเวรที่เรียกว่าถ้ำพวงนั้นยังยังประดิษฐานรูปหล่อพระนรสีผู้ที่มาปฏิบัติธรรมและนิพพานในถ้ำนี้ด้วย 

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

สภาพแวดล้อมของถ้ำพวงนั้นยังคงเป็นป่าที่อุดมสมบรูณภายอยู่ใกล้กับอุทยานแห่งชาติภูผาเหล็กและยังเป็นแหล่งกำเนิดที่ลำน้อยใหญ่ที่สำคัญอันได้แก่ แม่น้ำสงคราม ลำน้ำยาม ลำน้ำอูน ลักษณะโดยทั่วไปของถ้ำพวงนั้นเป็นดินร่วนปนทรายตามป่าดิบแล้งและป่าเบญจพรรรและดินลูกลัง ตามป่าเต็งรังหินที่พบในพื้นที่ถ้ำพวงส่วนใหญ่เป็นหินทราย มีต้นไม้นานาพันธุ์ เช่น เต็ง รัง พลวง ประดู่ มะค่าโมง มะค่าแต้ ติ้ว ผักหวาน พยุง ตามลานหินยังพบพืชจำพวกไลเคน ฟองหิน เอื้องคำ เชากวาง และยังมีสัตว์ป่าที่มาพึ่งบารมีธรรมในความเมตตาของพระกรรมฐานภายในเขตวัดถ้ำพวงแห่งนี้ เช่น ลิง กระต่ายป่า กระแต นกยูง อีเห็น ไก่ป่า เม่น พังพอน นกขมิ้น เป็นต้น  สภาพอากาศคล้ายมรสุม ฤดูร้อนระหว่างเดือน มีนาคม - เดือน พฤษภาคม  อากาศจะร้อนมาก มักทำให้เกิดไฟป่าทั่วพื้นที่ ฤดูฝน เดือน มิถุนายน-เดือนตุลาคม ฤดูหนาวระหว่างเดือน พฤศจิกายน - เดือน กุมภาพันธ์ ในพื้นที่ถ้ำพวงแห่งนี้ยังมีการสร้างอาคารคอนกรีดเสริมเหล็กที่กรมกรืนให้เข้ากับธรรมชาติทำให้เป็นดินแดนสัปปายะที่เหมาะกับผู้ที่มาปฏิบัติธรรมและกราบไหว้สักการะ เช่น พุทธสังเวชนียสถาน 4 ตำบลที่เรารู้จักในนาม สถานที่ ประสูต ตัสรู้ แสดงปฐมเทศนา และสถานที่ปรินิพาน ยังมีสถานสำคัญอีก1 แห่งคือพิพิธภัณฑ์ พระอาจารย์วัน อุตตโม ที่ีสร้างขึ้นท้ามกลางธรรมชาติที่สวยงาน 

 

แก้ไขเมื่อ

2019-09-17