อาคารพุทธสมาคม (ศาลเก่า)

ละติจูด 13.690057 , ลองจิจูด 101.079962

พิกัด

ตำบลหน้าเมือง อำเภออำเภอเมืองฉะเชิงเทรา จังหวัดฉะเชิงเทรา รหัสไปรษณีย์ 24000

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

พิพิธภัณฑ์ สถาปัตยกรรม พระราชวัง

ความสำคัญ/ลักษณะ

ศาลจังหวัดหลังเก่า (อาคารที่ทําการพุทธสมาคมในปัจจุบัน) ศาลจังหวัดหลังเก่าหรือในปัจจุบันคือที่ทําการของพุทธสมาคม ตั้งอยู่ที่ตําบลหน้าเมือง อําเภอเมืองฉะเชิงเทรา ในปี พ.ศ. ๒๔๔๙ พระพินิจดุลอัฎ อธิบดีผู้พิพากษาศาลมณฑลปราจีน ได้มีหนังสือเรียนไปยังพระยาจักรปาณี ศรีศิลวิสุทธิ์ ปลัดทูลฉลองกระทรวงยุติธรรมว่า ศาลเมืองฉะเชิงเทรา (หลังก่อนซึ่งไม่ปรากฏหลักฐานวาตั้งอยู่ ณ ที่ใด) ชํารุดทรุดโทรมมาก ดังนั้นในปี พ.ศ. ๒๔๕๐ ทางกระทรวงยุติธรรมจึงอนุมัติงบประมาณให้สร้างศาลใหม่ ๑ หลัง โดยให้พระพินิจดุลอัฏเป็นผู้ดําเนินการ โดยตกลงจ้างเหมาจีนกิมทําการก่อสร้าง เริ่มทําการสร้างในปี พ.ศ. ๒๔๕๐ นั้นเอง อาคารที่ทําการก่อสร้างนั้นเป็นตึกก่ออิฐถือปูนชั้นเดียว หลังคามุงกระเบื้อง กว้าง ๒๐.๗๐ เมตร ยาว ๓๕.๔๐ เมตร ใช้เป็นที่ทําการศาลมณฑลปราจีนทางมุขซ้าย และเป็นที่ทําการศาลเมืองฉะเชิงเทราทางมุขขวา ต่อมา พ.ศ. ๒๔๗๑ ทั้งมุขซ้ายและมุขขวาชุดเอียงไม่เป็นที่ปลอดภัย กระทรวงยุติธรรมได้ดําเนินการซ่อมแซมและขยายอาคารนี้ โดยต่อมุขหน้ากว้าง ๒ เมตร ยาว ๑๕ เมตร มุขหลังกว้าง ๖ เมตร ยาว ๑๕ เมตร แล้วจัดมุขหลังเป็นห้องพิจารณา ๑ ห้อง และห้องผู้พิพากษา ๑ ห้อง เมื่อยุบศาลมณฑลปราจีนแล้ว ภายหลังได้ตั้งสํานักงานอธิบดีผู้พิพากษาภาค ๒ ขึ้น ก็ได้จัดมุขซ้ายด้านหลังนี้เป็นสํานักงานอธิบดีผู้พิพากษาภาค ๒ ส่วนห้องพิจารณาด้านหน้า ใช้เป็นห้องพิจารณาของศาลจังหวัดฉะเชิงเทรา แต่เนื่องจากการเพิ่มขึ้นของประชากรและคดีความ อาคารศาลที่ขยายแล้วยังคับแคบไม่สะดวกแก่การปฏิบัติราชการ ทั้งประกอบด้วยอาคารเดิม ก่อสร้างมา ๖๐ ปีเศษ ตัวอาคารทรุดโทรม ผนังอิฐแตกร้าว หลังคารั่วเกินกาลังที่จะแก้ไขปรับปรุงได้ กระทรวงยุติธรรมจึงได้ดําเนินการของงบประมาณ สร้างอาคารที่ทําการศาลจังหวัดฉะเชิงเทรา และสํานักงานอธิบดีผู้พิพากษาภาค ๒ ขึ้นใหม่ โดยย้ายไปอยูใกล้เคียงกับศาลากลางจังหวัดใหม่ในที่ดินราชพัสดุ ซึ่งสํานักผังเมืองได้จัดทําที่ตั้งศาลจังหวัดหลังใหม่ กำหนดให้ปลูกหันหน้าไปทางสนามหน้าศาลากลาง และเมื่อที่ทําการศาลจังหวัดฉะเชิงเทรา รวมทั้งสํานักงานอธิบดีผู้พิพากษาภาค ๒ ได้จัดสร้างใหม่สําเร็จเรียบร้อยแล้ว ทางราชการศาลก็ย้ายไปอยูที่อาคารหลังใหม่ทําให้อาคารหลังเก่า ว่างลง ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตรได้ยื่นขอเช่าช่วงจากกรมธนารักษ์เพื่อเป็นที่ตั้งสํานักงานของธนาคารฯ โดยมีเงื่อนไขว่า ธนาคารเพื่อการเกษตรฯ จะปลูกบ้านพักอธิบดีผู้พิพากษาภาค ๒ หนึ่งหลัง ซึ่งต่อมาเจ้าหน้าที่กรมธนารักษ์ได้ติดต่อเป็นการภายในกับปลัดกระทรวงยุติธรรม เพื่อขอความเห็นในการที่พุทธสมาคมฉะเชิงเทราจะขอเช่าที่ดินและสิ่งปลูกสร้างอันเป็นที่ตั้งศาลจังหวัดฉะเชิงเทราเดิม โดยไม่มีการชดเชยเหมือนเช่นธนาคารฯ ซึ่งก็ได้รับคํา ชี้แจงว่า เมื่อกระทรวงยุติธรรมเลิกใช้และส่งคืนแล้ว ก็สุดแต่กรมธนารักษ์จะดําเนินการตามอํานาจ และหน้าที่ ต่อมากรมธนารักษ์ได้แจ้งว่า กระทรวงการคลังได้สั่งอนุมัติให้พุทธสมาคมฉะเชิงเทราเช่าที่ดินและสิ่งปลูกสร้างอันเป็นที่ตั้ งศาลจังหวัดฉะเชิงเทราเดิมในวันที่ ๑๕ กันยายน ๒๕๑๒ และทางคณะกรรมการพุทธสมาคมจังหวัดฉะเชิงเทราได้ทําการซ่อมแซมอาคารที่ชํารุดทรุดโทรม พร้อมทั้งจัดสร้างรั้วถาวรขึ้นและได้ทําการเปิดป้าย“พุทธสมาคมฉะเชิงเทรา” โดย ฯพณฯ ศาสตราจารย์สัญญา ธรรมศักดิ์ องคมนตรี

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

-

แก้ไขเมื่อ

2019-08-13