วัดโยธานิมิต (วัดโบสถ์)

ละติจูด 12.24414 , ลองจิจูด 102.507451

พิกัด

เลขที่ 14 หมู่ 1 ตำบลบางพระ อำเภอเมือง จังหวัดตราด 23000 ตำบลบางพระ อำเภออำเภอเมืองตราด จังหวัดตราด รหัสไปรษณีย์ 23000

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

วัด วัดร้าง ศาสนสถาน

ความสำคัญ/ลักษณะ

วัดโยธานิมิตหรือวัดโบสถ์ เป็นวัดเก่าแก่มากวัดหนึ่ง เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ ตั้งอยู่ที่หมู่ 1 ถ.เทศบาล 4 อ.เมืองตราด สังกัดมหานิกาย ชาวบ้านส่วนใหญ่ นิยมเรียกว่า "วัดโบสถ์” ไม่มีหลักฐานการสร้างที่แน่นอน เป็นวัดเก่าแก่ที่สำคัญและมีคุณค่าทางประวัติศาสตร์อีกแห่งหนึ่งของ เมืองตราด ในอดีตเคยใช้เป็นสถานที่ทำพิธีถือน้ำพิพัฒน์สัตยาของข้าราชการ เล่าสืบต่อกันมาว่า เมื่อครั้งสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช มารวบรวมกำลังที่จังหวัดตราดเมื่อคราวเสียกรุงศรีอยุธยานั้น ได้มารวบรวมกำลังอยู่ บริเวณนี้ เมื่อมีเวลาก็ได้ขุดมูลดินไว้เพื่อที่จะสร้างวัดแต่ไม่มีเวลาพอ เพราะได้ยกทัพกลับไปจันทบุรีเสียก่อน เมื่อพระองค์กลับไป แล้ว พวกกรมการเมืองราษฎรได้นิมนต์พระมาประจำอยู่ติดต่อกันมาตามลำดับ ครั้งต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 3 ได้โปรดเกล้าให้ เจ้าพระยาพระคลังกับเจ้าพระยาบดินทรเดชา ยกทัพไปปราบญวน ได้ยกทัพมาอยู่ที่จังหวัดตราด เมื่อมีโอกาสว่างจึงช่วยกันสร้างวัดนี้ขึ้นมาจนเป็นผลสำเร็จ ขนานนามว่า "วัดโยธานิมิต” เพื่อเป็นเครื่องเตือนใจระลึกถึงการที่เคยได้ร่วมรบ ร่วมกิน ร่วมนอนมาด้วยกัน โบราณสถานที่ สำคัญของวัดนี้ ได้แก่ พระวิหาร (พระอุโบสถหลังเก่า) ซึ่งเป็นศิลปะแบบอยุธยา ภายในพระวิหารมีภาพเขียนจิตกรรมฝาผนังที่ น่าสนใจ เช่น ภาพเขียนเรื่องเวสสันดรชาดกแต่เมื่อตรวจสอบหลักฐานที่จะยืนยันคำบอกเหล่าดังกล่าวนี้ ก็ไม่ปรากฏข้อความเช่นนี้อยู่ใน พระราชพงศาวดารตอนใดเลย ในพระราชพงศาวดารไม่เคยมีบันทึกไว้ว่าเจ้าพระยาพระคลังหรือเจ้าพระยาบดินทรเดชายกทัพ มาพักอยู่จังหวัดตราดเลย คงปรากฏเหตุการณ์ที่เกี่ยวข้องอยู่ชัดเจนตอนเดียวคือ ตอนที่ให้พระอภัยพิพิธ พระราชวรินทร์ และ พระเทพสงครามคุมทัพเมืองจันทบุรี เมืองตราด และเมืองระยอง กับพระยาโสรัชชะ ออกญาเสนาอันชิตเจ้าเมืองกำปอด ยกเข้า ตีค่ายญวนเมื่อเดือน 4 แรม 14 ค่ำ (ตรงกับวันพฤหัสบดีที่ 10 มีนาคม พ.ศ. 2384) เท่านั้น ส่วนข้อความที่ระบุถึงพระยาบดินทรเดชาและเจ้าพระยาพระคลังดังกล่าวข้างต้นนี้ปรากฎชัดอยู่ในพระราชพงศาวดารว่า เมื่อเดือนอ้าย พ.ศ. 2377 พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าอยู่หัว ได้โปรดเกล้าฯ ให้เจ้าพระยาพระคลังเป็นแม่กองออกไปสร้างวัด โยธานิมิต (วัดโบสถ์) ที่จังหวัดจันทบุรีพร้อมกับสร้างเมืองจันทบุรีขึ้นใหม่ ซึ่งถ้าพิจารณาหลักฐานดังกล่าวนี้แล้วจะเห็นว่า ชื่อวัดโยธานิมิตในจังหวัดจันทบุรีและจังหวัดตราดต่างมีชื่อพ้องกันทุกประการ แม้แต่ชื่อที่ใช้เรียกกันทั่วๆ ไปคือ วัดโบสถ์ ก็มีเหมือนๆ กัน จึงเข้าใจว่าอาจจะเกิดความสับสนไขวัเขว้กันขึ้นระหว่างวัดทั้งสองนี้ และเข้าใจเอาว่าการสร้างวัดโยธานิมิตที่จังหวัดจันทบุรีเป็นการสร้างที่จังหวัดตราด นอกจากนี้วัดโยธานิมิต (วัดโบสถ์) เป็นวัดหนึ่งที่เข้าร่วมโครงการปฏิบัติธรรม เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ของรัฐ ตาม แนวนโยบายของสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

-

แก้ไขเมื่อ

2021-09-29