พานหิน

ละติจูด 13.9538844653 , ลองจิจูด 101.507571891

พิกัด

ตำบลหนองโพรง อำเภออำเภอศรีมหาโพธิ จังหวัดปราจีนบุรี รหัสไปรษณีย์ 25140

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

อนุสาวรีย์ อนุสรณ์สถาน สถาน หลักเมือง

ความสำคัญ/ลักษณะ

โบราณสถานพานหิน ตั้งอยู่ในบริเวณสวนของนายละออง อูตะเภา มีลักษณะเป็นเทวาลัยสำหรับประดิษฐานเทวรูปพระนารายณ์ เพราะขุดพบพระหัตถ์ของพระนารายณ์ทรงสังข์ที่บริเวณนั้น อายุของเทวาลัยราวพุทธศตวรรษที่ 12-13 ในรัชกาลพระเจ้าชัยวรมันที่ 1 แห่งอาณาจักรเจนละ (ขอมโบราณ) ขนาดของเทวลัยและส่วนรัศมีรูปร่างลักษณะเป้นสี่เหลี่ยมจัตุรัส มีมุมยื่นออกจากฐานตรงกลาง ออกไปทั้งสี่ทิศ วัสดุที่ใช้ในการก่อสร้าง คือ ศิลาแลง ก่อขึ้นไปเป็นชั้นๆ มีบัวคว่ำบัวหงาย หน้ากระดานใหญ่รี คงจะย่อไม้สิบสอง มีศิลาแลงขึ้นส่วนเบื้องบนอาจเป็นคอระฆังชั้นบน ตะแคงคว่ำอยู่บนเนินฐานจึงเรียก "พานหิน" มาจนถึงทุกวันนี้  เมื่อครั้งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ได้เสด็จประพาสดงศรีมหาโพธิ์ ประมาณ ร.ศ. 127 ก็ได้เสด็จมาทอดพระเนตรโบราณสถานแห่งนี้ด้วย

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

-

แก้ไขเมื่อ

2021-06-21