จวนเทศาภิบาลมณฑล

ละติจูด 13.5404179714 , ลองจิจูด 99.8255490349

พิกัด

ตำบลหน้าเมือง อำเภออำเภอเมืองราชบุรี จังหวัดราชบุรี

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

พิพิธภัณฑ์ สถาปัตยกรรม พระราชวัง

ความสำคัญ/ลักษณะ

จวนเทศาภิบาลมณฑล หรือจวนผู้ว่าราชการจังหวัดราชบุรีในปัจจุบัน ตั้งอยู่ริมฝั่งตะวันตกของแม่น้ำแม่กลอง ในเขตเทศบาลเมืองราชบุรี อาคารมีลักษณะเป็นเรือนทรงปั้นหยา เดิมเคยเป็นจวนที่พักของสมุหเทศาภิบาลมณฑลราชบุรี แต่ไม่ปรากฏหลักฐานปีที่สร้าง โดยสร้างก่อนปี พ.ศ. 2452 ด้วยเหตุเพราะในปี พ.ศ. 2452 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เมื่อครั้งเสด็จพระราชดำเนินมาที่มณฑลราชบุรี ได้ประทับแรมที่จวนสมุหเทศาภิบาล (จวนผู้ว่าราชการจังหวัดในปัจจุบัน) ในสมัยที่พระยาไกรเพ็ชรรัตนสงคราม (แฉ่ บุนนาค) เป็นข้าหลวงเทศาภิบาลมณฑลราชบุรี โดยประทับแรมในวันที่ 31 สิงหาคม - 2 กันยายน พ.ศ. 2452 และในสมัยที่หม่อมเจ้าสฤษดิเดช ชยางกูร เป็นข้าหลวงเทศาภิบาลมณฑลราชบุรี พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ได้เสด็จมาที่จังหวัดราชบุรี และได้ประทับแรมที่จวนแห่งนี้ในระหว่างวันที่ 18 - 24 กันยายน พ.ศ. 2456 ในสมัยรัชกาลที่ 5 ได้ริเริ่มการปกครองแบบมณฑลในปี พ.ศ. 2437 และได้ยกเลิกไปในสมัยรัชกาลที่ 7 ในปี พ.ศ. 2476 โดยมณฑลราชบุรี ประกอบด้วย จังหวัดราชบุรี กาญจนบุรี เพชรบุรี และสมุทรสงคราม จวนของสมุหเทศาภิบาลมณฑลราชบุรี ในขณะแม้มีตำแหน่งสมุหเทศาภิบาลมณฑลราชบุรี แต่ละจังหวัดก็ยังมีตำแหน่งผู้ว่าราชการจังหวัด โดยภายหลังจากเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) สิ้นชีวิต จวนของท่านถูกใช้เป็นอาคารกองบัญชาการรัฐบาลมณฑลราชบุรี ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2438 และหลังจากศาลามณฑลราชบุรีหลังใหม่ (อาคารพิพิธภัณฑแห่งชาติราชบุรีในปัจจุบัน) ก่อสร้างแล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2465 จึงย้ายศาลามณฑลราชบุรีมาที่ศาลามณฑลราชบุรีหลังใหม่ โดยศาลามณฑลหลังเก่า (จวนเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์) ถูกใช้เป็นจวนของผู้ว่าราชการจังหวัดแทน แต่หลังจากปี พ.ศ. 2476 ที่ได้ยกเลิกการปกครองแบบมณฑล จวนของสมุหเทศาภิบาล จึงถูกใช้เป็นจวนของผู้ว่าราชการจังหวัดราชบุรีแทนศาลามณฑลหลังเก่า

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

-

แก้ไขเมื่อ

2018-09-10