วัดท่าแค

ละติจูด 14.8410682244 , ลองจิจูด 100.617061921

พิกัด

ตำบลท่าแค อำเภออำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี รหัสไปรษณีย์ 15000

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

วัด วัดร้าง ศาสนสถาน

ความสำคัญ/ลักษณะ

วัดท่าแคสร้างเมื่อ พ.ศ. 2357 ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อวันที่ 10 กรกฎาคม พ.ศ. 2515 เป็นวัดที่สังกัดคณะสงฆ์มหานิกายมีโบราณสถานสำคัญคือ หอไตร หอไตรวัดท่าแคหลังนี้ไม่มีผู้ใดทราบประวัติปีที่สร้างแน่ชัด แต่ศาลาการเปรียญไม้ขนาดใหญ่ที่อยู่ใกล้กัน ซึ่งสร้างขึ้นโดยมีลวดลายคล้ายกันเพียงแต่มีรายละเอียดน้อยกว่า ศาลาการเปรียญหลังนั้นได้ระบุศักราชที่สร้างไว้เมื่อ พ.ศ. 2475 ดังนั้นอายุของอาคารทั้ง 2 หลังนี้จึงน่าอยู่ในช่วงสมัยเดียวกัน อย่างไรก็ดีจากการสำรวจพบว่าทางวัดท่าแคได้ระบุปีเมื่อแรกสร้างหอไตรไว้ที่ พ.ศ. 2466 หอไตรวัดท่าแคถูกเคลื่อนย้ายจากที่ตั้งเดิมออกมาประมาณ 5-6 เมตร เพื่อให้เกิดความโดดเด่นมากยิ่งขึ้น อย่างไรก็ดีอาคารหลังนี้เคยได้รับรางวัลอนุรักษ์อาคารดีเด่นจากสมาคมสถาปนิกสยามเมื่อปี พ.ศ. 2536 ด้วย ลักษณะทางสถาปัตยกรรมและศิลปกรรมหอพระไตรปิฎกวัดท่าแค เป็นอาคารไม้ทรงสี่เหลี่ยมจตุรัสชั้นเดียวสมัยรัตนโกสินทร์ ใต้ถุนยกสูงโล่ง ขนาดกว้าง x ยาว 10.50 x 10.50 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. 2466 หลังคาทำเป็นทรงจัตุรมุขซ้อนกันลดหล่นเป็น 3 ชั้น หน้าจั่วประดับไม้ฉลุรองรับหลังคา ส่วนกลางรูปแปดเหลี่ยมทรงสูงประดับด้วยไม้ฉลุ มุงด้วยกระเบื้องว่าวปูนปั้นทับสันเป็นบางส่วน และหลังคาปีกนกเทลาดต่อเนื่องกันโดยตลอด ประดับหลังคา ปั้นลม และเชิงชายด้วยเสาไม้กลึง และลายฉลุเครือเถา พื้นอาคารชั้นบนปูไม้กระดาน ตีชนตลอดแนว แบ่งออกเป็นส่วน ระเบียงโดยรอบกว้าง 1.20 เมตร ฝาผนังห้องเก็บพระไตรปิฎกทำเป็นประตูบานเฟี้ยมตลอดแนว ส่วนล่างของบานประตูเป็นไม้แกะสลักภาพต้นไม้ กระถางแจกันดอกไม้และรูปสัตว์ ส่วนบนของบานประตูกรุด้วยกระจก ช่องลมทำลายฉลุไม้โดยรอบ ภายในห้องด้านทิศตะวันตกยกพื้นทำเป็นตู้เก็บพระไตรปิฎก ประดับประดาด้วยไม้แกะสลัก และกระจกสี ที่ระเบียงด้านทิศตะวันออกทำเป็นช่องบันไดขึ้น-ลง ตัวอาคารประกอบด้วยเสาไม้กลมขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 10 นิ้ว จำนวน 36 ต้น ที่ระเบียงมีราวระเบียงและลูกกรงไม้โดยรอบ เสาระหว่างระเบียงประดับด้วยลวดลายไม้ฉลุ สภาพปัจจุบัน เป็นศาลาเรือนไม้ยกใต้ถุนโล่ง เป็นอาคารไม้มีฉลุลวดลายสวยงาม ด้านบนมีตู้เก็บหนังสือพระไตรปิฎกอยู่หลายตู้ สภาพทั่วไปของอาคารหลังนี้ยังใช้งานได้ไม่ผุผังมาก โดยได้รับการบูรณะแล้วเมื่อปี พ.ศ. 2533 และได้รับการปรับปรุงภูมิทัศน์โดยรอบหอไตร ปี พ.ศ. 2534 ลักษณะการใช้งานปัจจุบัน ทางวัดใช้เก็บพระไตรปิฎก และหนังสือสำคัญที่เกี่ยวกับศาสนาโดย เปิดให้ประชาชนทั่วไปเข้าเยี่ยมชมได้ ตามช่วงระยะเวลาที่ทางวัดกำหนดกรมศิลปากรประกาศขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถาน ตามประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 109 หน้า 90 ตอนที่ 24 เมื่อวันที่ 16 กรกฎาคม พ.ศ. 2535

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

วัดท่าแคเป็นวัดที่มีบริเวณไม่กว้างมาก โบสถ์วิหารและเมรุต่างๆจึงอยู่ติดติดกันไม่ค่อยมีต้นไม้ใหญ่ที่ให้ร่มเงาด้านข้างและดันหน้าและด้านหลังวัดเป็นชุมชนมีผู้คนอาศัยอยู่แต่มีกำแพงวัดตัดกับชุมชนแยกสัดส่วนกันชัดเจนภายในวัดมีร้านค้าอาหารขายอยู่จึงทำให้มีผู้คนเข้ามาอยู่ในวัดตลอดเวลา

แก้ไขเมื่อ

2021-10-26