ละติจูด 14.5758890079 , ลองจิจูด 101.145168981
พิกัด
ตำบลทับกวาง อำเภออำเภอแก่งคอย จังหวัดสระบุรี
ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ
แหล่งโบราณคดีทั้งที่ขุดค้นแล้ว และยังไม่ได้ขุดค้น โบราณวัตถุ
ความสำคัญ/ลักษณะ
ถ้ำพระโพธิสัตว์เรียกอีกชื่อหนึ่งว่า “ถ้ำพระงาม” หรือ “ถ้ำเขาน้ำพุ” ตั้งอยู่ในบริเวณวัดถ้ำพระโพธิสัตว์ ประกอบด้วยคูหาใหญ่น้อย 6 คูหา คูหาที่มีภาพสลักบนผนังเป็นคูหาติดปากทางเข้า และเป็นคูหาที่มีแสงสว่างส่องถึงมากที่สุด มีขนาดยาว 22.5 เมตร กว้าง 19 เมตร คูหาติดปากทางเข้าหรือคูหาแรกซึ่งมีภาพสลักบนผนังที่กลางคูหา มีเจดีย์ปิดทองตั้งอยู่บนฐานโบกปูน ปูด้วยกระเบื้อง เป็นเจดีย์ที่สร้างขึ้นในสมัยปัจจุบัน แรกพบถ้ำนี้ มีผู้พบเครื่องมือหินอยู่ภายในถ้ำ แสดงให้เห็นว่ามีคนในยุคก่อนประวัติศาสตร์และอาจต่อเนื่องไปจนถึงยุคต้นประวัติศาสตร์คือสมัยทวารวดี ดังปรากฏภาพสลักนูนต่ำรูปพระพุทธเจ้าและเทพเจ้าที่ผนังถ้ำ นอกจากนี้ยังปรากฏโบราณวัตถุอื่น ๆ อยู่ภายในถ้ำ เช่น พระพุทธรูปรักปิดทอง เศษฐานพระพุทธรูปหินทราย หลักฐานที่สำคัญที่สุดภายในถ้ำคือภาพสลักนูนต่ำที่ผนังด้านเหนือของคูหาแรก อยู่สูงจากพื้นถ้ำ 3.27-5.35 เมตร ขอบเขตของภาพ 3.3x2.08 เมตร ภาพประกอบด้วยภาพบุคคล 6 ภาพในท่าทางต่าง ๆ กัน จากท่าทางต่าง ๆ ของบุคคลในภาพประกอบกับเครื่องแต่งกายและสิ่งประกอบอื่น ๆ ทำให้สันนิษฐานได้ว่าเป็นภาพสลักเล่าเรื่องตอนพระพุทธเจ้าแสดงธรรม เหล่าเทพยดามาเฝ้าแหนสดับพระธรรม มีเทพเจ้าสำคัญของศาสนาฮินดูปรากฏพระองค์ในเหตุการณ์นี้อยู่ด้วย
สถานการณ์สิ่งแวดล้อม
-
แก้ไขเมื่อ
2020-12-03