โบราณสถานบ้านร่องไฮ (วัดร้างบ้านร่องไฮ)

ละติจูด 19.148805 , ลองจิจูด 99.888266

พิกัด

ชุมชนโบราณริมกว๊านพะเยา ตำบลแม่ใส อำเภอเมืองพะเยา จังหวัดพะเยา 56000 ตำบลแม่ใส อำเภออำเภอเมืองพะเยา จังหวัดพะเยา รหัสไปรษณีย์ 56000

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

ชุมชนโบราณ เมืองโบราณ อุทยานประวัติศาสตร์

ความสำคัญ/ลักษณะ

     โบราณสถานบ้านร่องไฮ เคยเป็นชุมชนโบราณขนาดใหญ่ริมกว๊านพะเยา มีซากของกลุ่มวัดร้างในสมัยที่เมืองภูกามยาวเจริญรุ่งเรือง มีช่วงอายุราว 900 ปี อยู่ในสมัยเดียวกันกับวัดติโลกอารามและโบราณสถานอื่น ๆ ที่อยู่ในกว๊านพะเยา ในบริเวณใกล้เคียงกันนั้นมีซากร่องรอยของศาสนสถาน เรียงกันเป็นแนวเข้าไปในกว๊านพะเยาโดยคนในชุมชนเรียกบริเวณนี้ว่า สันธาตุ และยังคงมีเนินซากโบราณสถานบางส่วนจมอยู่ในกว๊านพะเยา ที่มาของชื่อ “บ้านร่องไฮ” นั้น สันนิษฐานว่า สมัยก่อนน่าจะมีร่องน้ำไหลผ่านกลางหมู่บ้านลงสู่แม่น้ำอิงหรือหนองเอี้ยง ซึ่งสองฝั่งร่องน้ำเรียงรายด้วยต้นไทรใหญ่ขึ้นอยู่เรียงกัน และภาษาพื้นเมืองภาคเหนือเรียกต้นไทรว่า ต้นไฮ ดังนั้นจึงน่าจะเป็นที่มาของชื่อบ้านร่องไฮนั่นเอง ในปี พ.ศ. 2545 มีการขุดค้นโบราณสถานบ้านร่องไฮ โดยองค์การบริหารส่วนตำบลแม่ใสร่วมกับกรมศิลปากร ทำการสำรวจกลุ่มโบราณสถานร่วมกัน ในการขุดค้นพบกลุ่มโบราณสถานถูกปกคลุมด้วยวัชพืชและไม้ยืนต้น และยังค้นพบโบราณวัตถุ ทั้งเสาดอกบัว ฐานเสาพระพุทธรูป ช้าง สถูป ที่ทำจากหินทราย และภาชนะดินเผาจากเตาเผาในท้องถิ่น ชิ้นส่วนของศิลาจารึก และพบพระพุทธรูปหินทรายสันนิษฐานว่ามีอายุราว 500 ปี

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

1. ตั้งอยู่ในขอบเขตพื้นที่ต่อเนื่องของเมืองเก่าพะเยา ประกาศเมืองวันที่ 27 เมษายน 2559 

แก้ไขเมื่อ

2022-03-01