เมืองกาญจนบุรีเก่า

ละติจูด 14.11748 , ลองจิจูด 99.401902

พิกัด

ตำบลลาดหญ้า อำเภออำเภอเมืองกาญจนบุรี จังหวัดกาญจนบุรี รหัสไปรษณีย์ 71190

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

ชุมชนโบราณ เมืองโบราณ อุทยานประวัติศาสตร์

ความสำคัญ/ลักษณะ

เมืองกาญจนบุรี (เก่า) หรือเมืองท่าเสา  เป็นเมืองหน้าด่านชายแอนด้านตะวันตก เป็นเมืองสำคัญในด้านการสงครามระหว่างไทยกับพม่า เมืองท่าเสาตั้งอยู่บนเส้นทางการเดินทัพ ดังนั้นการสงครามกับพม่าเกือบจะทุกครั้งในสมัยนั้นเมืองท่าเสาจะต้องเป็นทีรับศึกษหรือเส้นทางผ่านในการสงคราม  ตำนานพงศาวดารเหนือ กล่าวว่า พญากงเป็นผู้สร้างเมืองกาญจนบุรีขึ้นเมือราว พ.ศ. ๑๓๕๐ เมืองกาญจนบุรี (เก่า) ตั้งอยู่ที่บ้านท่าเสา บนฝั่งซ้ายของแม่น้ำแควใหญ่ มีลำตะเพินอยู่ทางด้านทิศเหนือใกล้เขาชนไก่ ตำบลลาดหญ้า อำเภอเมืองกาญจนบุรี  
นอกจากนี้ เมืองกาญจนบุรียังปรากฏชื่อในตำนานเสภาเรือง "ขุนช้าง ขุนแผน"  เป็นเรื่องราวที่เกิดขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนต้น น่าจะตรงกับรัชสมัยพระรามาธิบดีที่  ๒ (พ.ศ. ๒๐๓๔-๒๐๗๒)  หรือที่เรียกกันว่า  "พระพันวษา" พลายแก้วเป็นลูกของขุนไกร เชื้อสายตระกูล "พลาย" กับนางทองประศรี  ซึ่งมีถิ่นฐานเหย้าอยู่ที่ท่าเสาเขาชนไก่ เมืองกาญจนบุรี  

ผังเมืองกาญจนบุรีมีลักษณะป็นเนินดินรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ขนาดกว้าง ๑๘๐ เมตร ยาวประมาณ ๓๖๐ เมตร  มีป้อม  ๔ มุมเมืองก่อด้วยดินและหินทับถมกัน  ลักษณะจของการตั้งเมืองเหมาะแก่ยุทธศาสตร์ในสมัยนั้นอย่างยิ่ง ด้วยเป็นที่ซอกเขาที่สกัดพม่าที่ยกทัพมาทางด่านเจีดย์สมองค์มุ่งจะไปตีเมืองสุพรรณและอยุธยาจำเป็นเป็นต้องตีเมืองกาญจนบุรีให้ได้เสียก่อน  จากหลักฐานซากโบราณสถานในเขตเมืองกาญจนบุรี (เก่า) จากการศึกษาของ วรวุธ  สุวรรณฤทธิ์  (วรวุธ  สุวรรณฤทธิ์, ๒๕๔๕ : ๗๕) พบว่ามีวัดร้าง ๗ วัด  ซึ่งมีชื่อเรียกภายหลังว่า  วัดขุนแผน วัดขุนไกร วัดนางพิมพ์ วัดแม่หม้าย วัดป่าเลไลยก์ วัดมอญ  และวัดอินเดีย  และมีตลาดนางทองประศรี กรมศิลปากรได้ขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานเมื่อ วันที่  ๘ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๗๘ และมีการบูรณะในปี พ.ศ.. ๓๕๓๒-๒๕๓๓  

 

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

-

แก้ไขเมื่อ

2019-05-07