วัดใหญ่ท่าเสา

ละติจูด 17.6481 , ลองจิจูด 100.119603

พิกัด

ตำบลท่าเสา อำเภออำเภอเมืองอุตรดิตถ์ จังหวัดอุตรดิตถ์ รหัสไปรษณีย์ 53000

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

วัด วัดร้าง ศาสนสถาน

ความสำคัญ/ลักษณะ

วัดใหญ่ท่าเสา เป็นวัดโบราณ สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นมาพร้อมกับชุมชนท่าเสาเมื่อราวสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลายชุมชนท่าเสาเคยเป็นชุมทางการค้าที่สำคัญในลุ่มน้ำน่าน ทำให้มีความหลากหลายทางชาติพันธุ์ มีทั้งชาวไทย ชาวจีน ชาวไทยวน(ล้านนา) และชาวลาว เข้ามาตั้งถิ่นฐานและอยู่อาศัยสืบต่อกันมาอย่างยาวนาน ภายในมีโบราณสถานที่สำคัญ ได้แก่ วิหารเก่าที่มีบานประตูไม้แกะสลัก 2 บาน ตลอดจนลายไม้ที่วิหารด้านหน้า และหอไตรโบราณใช้เป็นที่เก็บพระไตรปิฎก มีลักษณะเป็นไม้ยกพื้น เสาเป็นปูน หลังคามุงด้วยกระเบื้องดินเผา หน้าบันเป็นไม้แกะสลัก หน้าบันทางด้านทิศตะวันออกเป็นรูปหน้ากาล เบื้องหลังเป็นลายลายก้านขด ทางด้านบนสุดของหน้าบันเป็นรูปครุฑยุดนาค ส่วนหน้าบันทางด้านทิศตะวันตกเป็นลายกนกก้านขดธรรมดา เชิงชายคาเป็นไม้แกะสลัก ส่วนช่อฟ้าและใบระกาทำด้วยปูนปั้นโบราณวัตถุ ได้แก่ ยานมาศไม้แกะสลัก สันนิษฐานว่าสร้างในสมัยพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ เป็นยานมาศสำหรับแห่พระ หลังคามีตัวนาค ฐานเป็นสิงห์สองชั้นแล้วเป็นที่นั่ง มีไม้แกะเป็นรูปบัวกระจังลอยตัวอยู่ทั้ง 4 มุม ส่วนด้านหลังพนักพิงเป็นรูปกลีบบัวลอยตัวขึ้นมาซ้อนกัน 2 กลีบ ตามผิวไม้พบร่องรอยการลงรักปิดทอง  เชื่อว่าเป็นยานมาศที่กษัตริย์กรุงศรีอยุธยาสร้างอุทิศถวายบูชาพระมหาธาตุเมืองฝาง และอาจใช้เป็นยานมาศประจำตัวพระสังฆราชาเมืองสวางคบุรี (เมืองฝาง) ปัจจุบันจัดแสดงอยู่ที่ศาลาการเปรียญ

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

วัดใหญ่ท่าเสาได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถาน เมื่อวันที่ 29 กันยายน พ.ศ. 2540 มีพื้นที่ได้รับประกาศเป็นโบราณสถานประมาณ 2 ไร่ 3 งาน 51 ตารางวา

แก้ไขเมื่อ

2019-01-29