เมืองชัยนาทเก่า

ละติจูด 15.158113 , ลองจิจูด 100.155517

พิกัด

ตำบลชัยนาท อำเภออำเภอเมืองชัยนาท จังหวัดชัยนาท

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

ชุมชนโบราณ เมืองโบราณ อุทยานประวัติศาสตร์

ความสำคัญ/ลักษณะ

เมืองชัยนาทเก่า เมืองชัยนาท เป็นเมืองโบราณ ตัวเมืองดั้งเดิมตั้งอยู่ตรงทางแยกฝั่งขวาของแม่น้ำเจ้าพระยาที่ ปากน้ำเมืองสรรค์ (ปากคลองแพรกศรีราชาใต้ปากลำน้ำเก่า) เมืองนี้ตั้งขึ้นหลังเมือง พันธุมวดี (สุพรรณบุรี) เป็นเมืองหน้าด่านของเมืองสุโขทัย จากศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหงมีแต่ชื่อเมืองแพรกส่วนเมืองชัยนาทเพิ่งมาปรากฎในรัชกาลสมเด็จ พระรามาธิบดีที่ 1 เมื่อ พ.ศ. 1890 เมืองชัยนาท ตั้งอยู่ทางตอนเหนือของภาคกลาง ตั้งอยู่ระหว่างกรุงสุโขทัน กับกรุงศรีอยุธยา ในยามใดที่กรุงสุโขทัย เรืองอำนาจ ก็ยึดเอาเมืองชัยนาทเป็นเมืองหน้าด่าน แต่ยามใด ที่กรุงสุโขทัยเสื่อมอำนาจและกรุงศรีอยุธยาเจริญรุ่งเรือง เมืองชัยนาท ก็จะเป็นเมืองสะสมอาวุธยุทธภัณฑ์ ของกรุงศรีอยุธยา แม้แต่ในสมัยกรุงธนบุรีเมืองชัยนาทก็ยังเป็นที่ตั้งหลวง ในการทำศึกกับพม่า ด้วยเหตุนี้เมืองชัยนาทจึงได้รับความกระทบกระเทือนจากสงครามอย่างมาก เป็นเวลานับร้อยปี ในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ ได้สร้างศาลากลางจังหวัดขึ้นที่ตำบลบ้านกล้วย ครั้นถึง รัชกาลที่ 5 ได้ทรงตั้งกองทหารราบที่ 16 ได้ย้ายไปที่นครสวรรค์ จึงย้ายศาลากลางไปตั้งในบริเวณที่เป็นกองทหารราบที่ 16 สำหรับเมืองชัยนาทนี้ จะได้นามมาแต่เมื่อใด ไม่ปรากฎหลักฐานที่แน่นอน ถ้าจะแปลความหมายของชัยนาท ก็น่าจะได้ความว่าเมืองที่มีชื่อเสียงในความมีชัย สันนิษฐานว่า ชื่อเมืองชัยนาทนี้ คงจะได้ตั้งขึ้นภายหลังจาก พ.ศ. 1702 แต่คงไม่ถึง พ.ศ. 1946 กล่าวคือ ขวัญฟ้า หรือเจ้าคำฟ้า กษัตริย์ เมืองเมา เข้าทำสงครามกับอาณาจักรโยนกเจ้าเมืองฟังคำ ซึ่งเป็นเมืองหนึ่งในอาณาจักรโยนา หลังจากฟังคำแตก เจ้าเมืองคำฟังจึงอพยพผู้คนลงมาเมืองแปบ (กำแพงเพชร) แล้วสร้างเมืองไตรตรึงษ์ ที่ตำบลแพรก (ตำบลแพรกศรีราชาในปัจจุบัน) หลังจากนั้น คงจะได้สร้างเมืองชัยนาทขึ้น และเหตุที่ตั้งชื่อเมืองชัยนาท คงเนื่องจากการรบชนะเจ้าของท้องถิ่นเดิม ส่วนที่กล่าวว่า นามชัยนาทคงจะได้มาก่อน พ.ศ. 1946 นั้นเนื่องจากสมเด็จพระนครินทราธิราชได้โปรดให้เจ้าสามพระยา ไปครองเมืองชัยนาทตามความในประวัติศาสตร์ พอจะเป็นที่สันนิษฐานกันได้ว่า คำว่าเมืองชัยนาทคงจะได้ชื่อมาก่อนปี พ.ศ. 1946 (ที่มา : http://www.chainat.go.th/)

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

-

แก้ไขเมื่อ

2020-12-03