สถาปัตยกรรมมรดกทางวัฒนธรรม : อาคารพาณิชย์ในเมืองนครสวรรค์ - ตลาดสะพานดํา


ละติจูด 15.683182 , ลองจิจูด 100.107464

พิกัด

ตลาดสะพานดํา ตำบลนครสวรรค์ตก อำเภออำเภอเมืองนครสวรรค์ จังหวัดนครสวรรค์ รหัสไปรษณีย์ 60000

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

ย่านชุมชนเก่า

ความสำคัญ/ลักษณะ

นครสวรรค์ได้คลายความสําคัญด้านเศรษฐกิจแบบรัฐกึ่งกลาง แลกเปลี่ยนสินค้า กลายเป็นเมืองผ่าน เมื่อเกิดภาวะเศรษฐกิจตกต่ำในสมัยก่อนการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. ๒๔๗๕ และภายหลังสงครามโลก ครั้งที่ ๒ เมื่อมีการสร้างสถานีรถไฟขึ้นที่ตําบลหนองปลิง คือสถานีรถไฟนครสวรรค์ในปัจจุบัน ทําให้ความสําคัญในแม่น้ำแควใหญ่และการใช้เส้นทางน้ำลดลง ยิ่งไปกว่านั้น เมื่อมีการใช้เส้นทางรถยนต์และการเปิดสะพานเดชาติวงศ์ ใน พ.ศ. ๒๔๙๓ นครสวรรค์ก็ยิ่งหมดความสําคัญในลักษณะชุมทางสินค้าลง การซื้อขายแบบเดิมและสภาพความคึกคักของตลาดที่มีพ่อค้ามาชุมนุมเพื่อเลือกซื้อสินค้าต่าง ๆ ก็เลื่อนหายไปด้วย

แต่อย่างไรก็ตาม ความรุ่งเรืองด้านการค้าและย่านการค้าในอดีต ยังคงทิ้งร่องรอยไว้ให้พบเห็นสถาปัตยกรรม บ้านเรือน ร้านค้าลักษณะในอดีตก็ยังมีให้เห็นอยู่ทั่วไป บริเวณตลาดลาว และตลาดสะพานดํา นอกจากนี้ แหล่งการค้ายุคกลางที่ได้รับอิทธิพลจากชาวจีน ก็มีศูนย์กลางการค้าอยู่บริเวณย่านการค้าถนนโกสีย์ (ตึกแดง ตึกเหลือง ตลาดบ่อนไก่ และตลาดชุนหงษ์)

ตลาดสะพานดํา เป็นศูนย์กลางการค้าระหว่างอําเภอต่าง ๆ ของนครสวรรค์ เช่น โกรกพระ  พยุหะคีรี บรรพตพิสัย สินค้าที่นํามาขายกัน คือ ข้าว สัตว์ป่า และ ของป่า เช่น หวาย เปลือกสีเสียด เป็นต้น

ทางด้านสถาปัตยกรรม อาคารที่ใช้เป็นอาคารพาณิชย์ ร้านค้ามักจะเป็นอาคารไม้ เป็นเรือนค้าขายของท้องถิ่น ได้รับอิทธิพลมาจากชาวจีน อาคารพาณิชย์ในยุคนั้น เป็นแบบเรียบง่าย มีทั้งที่เป็นอาคารไม้ชั้นเดียวและ ๒ ชั้น ถ้าเป็นอาคารไม้ ๒ ชั้น ชั้นล่างเป็นเรือนค้าขาย ชั้นบนเป็นที่อยู่อาศัย ประตูมักเป็นแบบเปิดพับซ้อนกันได้ ก่อสร้างแบบพื้น ๆ เน้นการใช้สอยเป็นหลัก

อาคารพาณิชย์ในยุคต่อมาเป็นอาคารพาณิชย์แบบชั้นเดียวหรือ ๒ ชั้น ที่ใช้วัสดุก่อสร้างใหม่ ๆ เช่น มีการก่ออิฐ ฉาบปูน และใช้คอนกรีตเสริมเหล็ก

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

-

แก้ไขเมื่อ

2021-10-05

ข้อมูลสถิติ
หน่วยอนุรักษ์ฯ
ภาพประจำแหล่งศิลปกรรม
แผนงานและโครงการ
การเสนอแผนงานโครงการ
ปี แผนงาน ชื่อโครงการ รายละเอียด งบประมาณ เอกสาร สถานะ
รายงานผลการดำเนินงานตามแผนงานโครงการ
ปี แผนงาน ชื่อโครงการ งบประมาณ วันที่รายงาน เอกสาร