สถาปัตยกรรมมรดกทางวัฒนธรรม : พุทธศาสนสถาน - วัดเกาะหงษ์

ละติจูด 15.623167 , ลองจิจูด 100.085212

พิกัด

วัดเกาะหงษ์ ตำบลตะเคียนเลื่อน อำเภออำเภอเมืองนครสวรรค์ จังหวัดนครสวรรค์ รหัสไปรษณีย์ 60000

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

วัด วัดร้าง ศาสนสถาน

ความสำคัญ/ลักษณะ

วัดเกาะหงษ์ สร้างขึ้นเป็นวัดนับตั้งแต่ประมาณ พ.ศ. ๒๓๓๖ ในสมัยอยุธยาตอนปลาย เดิมมีนามว่า “วัดเกาะ” ต่อมาได้เติมคําว่า “หงษ์” เป็นวัดเกาะหงษ์ ในราว พ.ศ. ๒๔๘๕ เพื่อไม่ให้ซ้ำกับวัดอื่น แต่เดิมบริเวณที่ตั้งวัดนี้ เข้าใจว่าคงจะมีลักษณะเป็นเกาะ จึงได้ขนานนามวัดอย่างนั้น ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาครั้นหลังเมื่อวันที่ ๓๑ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๙๔ เขตวิสุงคามสีมากว้าง ๔๐ เมตร ยาว ๘๐ เมตร พื้นที่ตั้งวัดเป็นที่ราบอยู่ริมแม่น้ำเจ้าพระยา มีถนนหลวงเป็นทางคมนาคมติดต่อได้สะดวก

วัดเกาะหงษ์มีอุโบสถกว้าง ๙ เมตร ยาว ๑๖ เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๔๙๔ ก่ออิฐถือปูน ศาลาการเปรียญกว้าง ๒๔ เมตร ยาว ๒๘ เมตร สร้าง พ.ศ. ๒๕๐๖ กุฎิสงฆ์ จํานวน ๘ หลัง ส่วนมากเป็นอาคารไม้ และมีฌาปนสถาน

พระอุโบสถวัดเกาะหงส์ เครื่องบนหลังคาประกอบด้วย ช่อฟ้า ใบระกา หางหงส์ นาคสะดุ้ง และปูนปั้นประดับกระจกสี ลักษณะพระอุโบสถเป็นศิลปะอยุธยาตอนปลาย-ต้นรัตนโกสินทร์

สําหรับปูชนียวัตถุ มีพระประธานในอุโบสถหลังเก่า ๑ องค์ หลังใหม่ ๑ องค์ พระพุทธรูปปางทุก  กรกิริยา หลวงพ่อสองพี่น้อง ๒ องค์ พระสังกัจจายน์แบบยืน รอยพระพุทธบาทจําลอง และพระปรางค์ศิลปะโบราณ สร้างมาพร้อมกับอุโบสถหลังเก่า

เมื่อประมาณ พ.ศ. ๒๔๔๙ พระพุทธเจ้าหลวง คือ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๕) ได้เสด็จประพาสต้นมาทางเหนือ ได้ทรงแวะที่วัดนี้ มีปรากฏหลักฐานในหนังสือพระราชนิพนธ์เสด็จประพาสต้น พระองค์ได้เสด็จขึ้นไปทรงนมัสการพระประธานในอุโบสถทรงเห็นพระสังกัจจายน์ (พระสังขจายแบบยืน) ทรงพอพระทัยเป็นอันมาก จึงได้ทรงขออัญเชิญพระกัจจายน์นั้นไป แล้วพระราชทานพระราชทรัพย์จํานวน ๑ ชั่ง (๘๐ บาท) เพื่อจัดให้สร้างขึ้นมาใหม่

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

-

แก้ไขเมื่อ

2021-10-05