วัดหลวงราชสัณฐาน

ละติจูด 19.16823 , ลองจิจูด 99.9

พิกัด

945/4 ถนน พหลโยธิน ตำบล เวียง อำเภอเมืองพะเยา พะเยา 56000 ตำบลเวียง อำเภออำเภอเมืองพะเยา จังหวัดพะเยา รหัสไปรษณีย์ 50110

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

วัด วัดร้าง ศาสนสถาน

ความสำคัญ/ลักษณะ

วัดหลวงราชสัณฐาน เดิมเคยเป็นวัดร้าง ต่อมาเจ้าหลวงวงศ์ผู้ครองเมืองพะเยาได้บูรณปฏิสังขรณ์จนแล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2387 ชาวบ้านจึงเรียกว่าวัดหลวง ต่อมาได้ชื่อว่า “วัดหลวงราชสัณฐาน” ได้รับการประกาศขึ้นทะเบียนโบราณสถาน เมื่อปี พ.ศ.2478 วัดหลวงราชสัณฐานเป็นสถาปัตยกรรมแบบพื้นเมืองล้านนาที่มีอายุกว่าร้อยปี  วิหารเดิมของวัดสร้างขึ้นประมาณปี พ.ศ. 1717  ในปี พ.ศ. 2527 เกิดพายุฝนทำให้วิหารพังทลายลงมาทั้งหมดรวมทั้งภาพจิตรกรรมบนแผ่นไม้ด้วย ต่อมามีการสร้างวิหารหลังใหม่ โดยสร้างวิหารบนฐานเดิมและคงรูปแบบสถาปัตยกรรมแบบเดิมไว้ แต่ได้มีการปรับเปลี่ยนรูปแบบบ้างในบางส่วน และได้นำภาพจิตรกรรมของเดิมที่ยังเหลืออยู่มาไว้ในวิหารหลังใหม่ มีโบราณสถานที่สำคัญภายในวัดคือ องค์พระเจดีย์ เป็นเจดีย์ทรงพื้นเมืองล้านนา ประกอบด้วยฐานเขียงสี่เหลี่ยมสามชั้น ต่อด้วยบัวหงาย มีเรือนธาตุถัดขึ้นไป เป็นบัวคว่ำบัวหงาย ต่อด้วยฐานเขียงรูปทรงกลมสามชั้น ต่อด้วยมาลัยเถา รูปทรงกลม ถัดขึ้นเป็นคอระฆังกลม องค์ระฆังรูป 8 เหลี่ยม ถัดขึ้นไปเป็นบัลลังก์ 8 เหลี่ยม ปล้องไฉนเป็นปูนปั้นรูปกลีบบัว 2 ชั้นและปลียอด และมีการค้นพบสถูปเจดีย์หินทราย 1 องค์ มีลักษณะรูปทรงคล้ายเจดีย์แบบสุโขทัย อยู่ในพุทธศตวรรษที่ 20-23 ตั้งอยู่ด้านหลังวิหาร มีเพียงหนึ่งเดียวในพะเยา ภาพจิตรกรรมแผ่นไม้ เป็นภาพเขียนสมัยโบราณอายุกว่าร้อยปี เขียนด้วยสีฝุ่นผสมกาวยางไม้ เขียนลงบนกระดาษสา และแปะอยู่บนแผ่นไม้ แต่เดิมเป็นฝาผนังและหน้าต่างของวิหาร เรื่องราวที่เขียนเป็นเรื่องพุทธประวัติและมหาชาติชาดก ภาพเขียนสีค่อนข้างเลือนราง  ทางวัดได้เก็บเป็นมรดกและเผยแพร่ให้คนรุ่นหลังได้เรียนรู้และศึกษา

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

-

แก้ไขเมื่อ

2022-03-01