วัดหิรัญญาวาส

ละติจูด 20.428004 , ลองจิจูด 99.943898

พิกัด

ตำบลเกาะช้าง อำเภออำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย รหัสไปรษณีย์ 57130

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

วัด วัดร้าง ศาสนสถาน

ความสำคัญ/ลักษณะ

วัดหิรัญญาวาส อุทยานเวฬุวัน เป็นวัดสังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย อยู่ที่บ้านเหมืองแดงน้อย ต.เกาะช้าง อ.แม่สาย จ.เชียงราย เป็นที่พัฒนาเป็นพุทธอุทยาน สามารถไปชมบรรยากาศ ไปทำบุญไหว้พระ และไปทำกิจกรรมอื่น ๆ ได้ด้วย โดยเฉพาะพระเจ้าสานปางมารวิชัยที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย ซึ่งเป็นจุดเด่นของวัดนี้อยู่ที่พระประธานในวิหาร สานด้วยไม้ไผ่ หน้าตักกว้าง 9.9 ศอก สูง 19 ศอก เป็นพระพุทธรูป ลักษณะพระสิงห์หนึ่งเชียงแสน ศิลปะแบบล้านนาที่สร้างด้วยไม้ไผ่ทั้งองค์ ใช้เวลาสร้าง 99 วัน ใช้ไม้ไผ่ทั้งหมด 39,000 ท่อน ชื่อว่า " พระสิงห์สานชนะมาร " เคลือบเงาดำด้วยยางของตันรัก และที่สำคัญ ไม้ไผ่ที่นำมาสานก็มีแหล่งที่มา น่าค้นหา จากการสอบถาม ทราบว่าพระครูหิรัญอาวาสวัตร เจ้าอาวาสวัดหิรัญญาวาส ท่านได้นำไม้ชนิดนี้มาจากประเทศพม่า ซึ่งเป็นไม้มงคล มีถิ่นกำเนิดอยู่บนเขาสูงมีชื่อตามท้องถิ่นว่า " ไม้มุง " เป็นไม้ในตระกูลไผ่ชนิดหนึ่ง ลักษณะเด่นคือเหนียว มอดไม่กิน เหมาะสำหรับมาสานเป็นพระพุทธรูป โดยในหนึ่งปี ชาวบ้านที่ดูแลไม้มุง จะให้ตัดไม้นี้ได้แค่ครั้งเดียว ในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3 เท่านั้น และทางพม่าเองก็จะมีการเสี่ยงทายเป็นผู้กำหนดว่าแต่ละปี วัดไหนที่ขอไป จะโชคดีเป็นผู้ได้สิทธิ์ตัดไม้ไผ่ชนิดนี้

         นอกจากองค์พระสิงห์สานชนะมาร  วิหารก็สร้างด้วยไม้ทั้งหลัง ตั้งแต่ช่อฟ้า หลังคา ฝาวิหาร สานด้วยไม้ไผ่ ประดับลวดลายไม้คิ้ว ประดับด้วยซุ้มประตูไม้สักทอง เสาภายใน ได้ใช้ไม้ไผ่ ในท้องถิ่นในการสาน พื้นวิหารสานด้วยผิวไม้ซาง ซึ่งต้องเป็นไม้ซางที่มีอายุได้เพียงปีเดียว ตัดเอาเฉพาะผิวล้วน ๆ ในการสานเป็นวิหารศิลปะแบบล้านนา โดยรอบวิหารจะประดับฆ้องรายรอบ 50 ใบ  ทางขึ้นวิหารปูด้วยทรายล้าง เป็นพญานาคใหญ่สองตัวให้คอยปกปักรักษ

         รูปแบบวิหารการวางบันใด ทางขึ้นต่าง ๆ พระครูหิรัญอาวาสวัตร ท่านเป็นผู้ออกแบบซึ่งเป็นการออกแบบอารยสถาปัตย์ สำหรับผู้สูงอายุ หรือผู้พิการ สามารถใช้รถเข็นขึ้นบนวิหารได้อย่างสะดวก สำหรับวิหารไม้นี้ใช้เวลาสร้างนานกว่า 3 ปี

         ในส่วนของเจดีย์ด้านหลังพระประธานในวิหาร ก็สร้างด้วยไม้ไผ่ทั้งองค์อีกเช่นกัน ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 9 ศอก สูง 27 ศอก ปลียอดเป็นศิลปะแบบพม่า ประดับทองคำและเพชรพลอย ด้านในโล่ง สามารถเข้าชมได้ ซึ่งมีพระบรมสารีริกธาตุไว้ตามช่องโดยรอบองค์พระธาตุ ส่วนพระบรมสารีิริกธาตุตรงกลาง สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปรินายก ได้เสด็จมาเป็นประธานให้วัดหิรัญญาวาส และทรงตั้งชื่อเจดีย์นี้ว่า “พระธาตุสลีศรีจอมเงิน” ใช้เวลาสานทั้งสิ้น 49 วัน

 

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

-

แก้ไขเมื่อ

2022-07-27