ศาลเจ้าพ่อขุนด่าน (บริเวณโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า)

ละติจูด 14.292112025605 , ลองจิจูด 101.16485064106

พิกัด

โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า ตำบลพรหมณี อำเภออำเภอเมืองนครนายก จังหวัดนครนายก รหัสไปรษณีย์ 26000

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

พิพิธภัณฑ์ สถาปัตยกรรม พระราชวัง

ความสำคัญ/ลักษณะ

ศาลเจ้าพ่อขุนด่าน (ขุนหาญพิทักษ์ไพรวัน) เป็นสิ่งสำคัญคู่บ้านคู่เมืองที่เตือนใจอนุชนให้รำลึกถึงบุคคลสำคัญที่เป็นวีรบุรุษของชาวนครนายก ศาลเจ้าพ่อขุนด่านตั้งอยู่บนเขาชะโงก ภายในโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า ประวัติการก่อสร้างศาลเจ้าพ่อขุนด่าน ตามคำบอกเล่าของ นายวิวรรธ์  บุญชู ว่า

          ก่อนที่โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า จะเข้ามาตั้งในบริเวณเขาชะโงก นั้น เขาชะโงกเป็นภูเขาที่ไม่สูงมากนัก อยู่ทางทิศเหนือของจังหวัดนครนายก มีลักษณะทอดตัวเหมือนสิงห์นอนหมอบ โดยหันหน้าไปทางทิศตะวันออก เขาชะโงกแห่งนี้เป็นทำเลและชัยภูมิที่ดีทางทหารที่สำคัญมาตั้งแต่สมัยอยุธยาจนถึงปัจจุบัน แต่เดิมตรงส่วนหัวภูเขา จะมีชะง่อนหินยื่นออกมามีลักษณะเหมือนหัวสิงโต แต่แล้วจู่ๆ กลางดึกคืนหนึ่ง ชะง่อนหินส่วนหัวสิงโตก็ได้พังครืนเสียงดังสนั่นไปทั่วทั้งเขา ตกลงมาทั้งหมด 3 ก้อน โดยสองก้อนแรกยังติดค้างอยู่ด้านบนเขา และก้อนที่สามก็ได้กลิ้งลงมาถึงด้านล่าง ทางโรงเรียนสื่อสารทหารบกในสมัยนั้นจึงได้หารือกันว่าก้อนที่กลิ้งลงมาข้างล่างนี้มีความเหมาะสมน่าจะสร้างศาลเจ้าพ่อขุนด่านบนก้อนหิน คุณพ่อผม (บิดาของนายวิวรรธ์ บุญชู) ซึ่งเป็นจ่ากองร้อยในสมัยนั้นจึงได้ให้ลูกน้องช่วยกันหาไม้มาช่วยกันสร้างเป็นศาลเล็กๆ แล้วให้ลูกน้องนำหินสบู่ที่ได้จากบนเขาชะโงกมาแกะสลักเป็นรูปเจ้าพ่อขุนด่านยืนถือมีดดาบสองมือ เมื่อสร้างเสร็จก็ได้ตั้งศาลไม้ไว้บนก้อนหินเล็กด้านล่างสุด และได้มีการจัดพิธีอัญเชิญดวงวิญญาณเจ้าพ่อขุนด่านมากประทับที่ศาลเมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2493

โดยมีขุนสนิทประชากร เป็นประธานในพิธี  และมีหลวงวิจิตรวาทการ อธิบดีกรมศิลปากร อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศและอดีตเอกอัครราชทูตไทยประจำประเทศญี่ปุ่น อ่านโอมอ่านนัสการพระรัตนตรัย อ่านโองการชุมนุมเทวดา และเชิญดวงวิญญาณเจ้าพ่อขุนด่านขึ้นประทับ ณ ศาลที่ได้จัดสร้าง

          ต่อมาภายหลังทางโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า ได้เข้ามาใช้พื้นที่เขาชะโงก จึงได้ทำการก่อสร้างศาลหลังใหม่ถวายไว้บนยอดหินก้อนด้านหลังศาลเดิมซึ่งมีความสูงกว่า และสร้างศาลใหม่เป็นอาคารคอนกรีตมั่นคงแข็งแรง สวยเด่นดั่งเช่นในปัจจุบันนี้

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

-

แก้ไขเมื่อ

2022-11-30