เจดีย์บรรจุอัฐิเจ้าเมืองจะนะและเจดีย์ท่านแก่ภายในวัดโคกทราย

ละติจูด 6.9862469 , ลองจิจูด 100.6772862

พิกัด

วัดโคกทราย ตำบลจะโหนง อำเภออำเภอจะนะ จังหวัดสงขลา รหัสไปรษณีย์ 90130

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

วัด วัดร้าง ศาสนสถาน

ความสำคัญ/ลักษณะ

เมืองจะนะ

วังตั้งใกล้คลองจะโหนง

วัดโคกทรายที่เก็บอัฐิเจ้าเมือง ตั้งข้างคลองท่าสะบ้า (คลองหลังวัดโคกทราย)

คลองจะโหนง คลองท่าสะบ้า ไปบรรจบคลองนาทับ ในบริเวณใกล้เคียงกัน

คลองนาทับ อันเป็นเส้นทางคมนาคมหลักของเมืองจะนะ ก่อนออกทะเลฝั่งตะวันออก

เมืองจะนะ ปรากฎในแผนที่เดินทัพสมัยต้นรัตนโกสินทร์ว่า เดินจากค่ายบ่อยาง (เมืองสงขลา) ถึงเมืองจะนะ ใช้เวลา ๒ วัน

(เข้าใจว่าเป็นเส้นทางเดินทัพไปกระชับอำนาจเมืองไทรบุรี สมัย ร.๓)

อีกแผนที่หนึ่ง แสดงผังเมืองรูปสี่เหลี่ยมเข้าใจว่าเป็นเมืองจะนะ

แต่ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของคลองนาทับ (แผนที่ระบุชื่อคลอง แต่ไม่ระบุชื่อเมือง)

แต่หลักฐานการตั้งเมืองปัจจุบันว่า เมืองอยู่ทางทิศเหนือของคลองนาทับ

กับอีกแผนที่หนึ่งมีชื่อบ้านจะนะ แต่คลองจะนะ(จ่ณะ) ไหลลงทะเลสาบสงขลา

๓ แผนที่จึงต้องเขียนคนละครั้ง เป็นแน่

หากเมืองจะนะตั้งด้านทิศเหนือของคลองนาทับดังปรากฎในปัจจุบัน

คลองนาทับ จึงเป็นปราการป้องกันเมืองจากอริทางใต้

น่าสนใจ ในแง่ภูมิรัฐศาสตร์

ข้อมูล : บรรจง ทองสร้าง
ภาพ : กมลนาวิน อินทนูจิตร

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

องค์ขาว (บูรณะแล้ว) บรรจุอัฐิพระมหานุภาพปราบสงคราม (ปลอด ถิ่นจะนะ) เจ้าเมืองจะนะคนสุดท้าย สมัย ร.๕

องค์ที่กำลังบูรณะ นัยหนึ่งว่า บรรจุอัฐิอธิการจันทร์ เจ้าอาวาสวัดโคกทรายองค์แรก

นัยหนึ่งว่า บรรจุอัฐิพระมหานุภาพปราบสงคราม(บัวแก้ว) เจ้าเมืองจะนะสมัย ร.๓-ร.๕ บิดาของเจ้าเมือง ปลอด ถิ่นจะนะ

วัดโคกทราย ต.จะโหนง อ.จะนะ สงขลา

ข้อมูล : บรรจง ทองสร้าง
ภาพ : กมลนาวิน อินทนูจิตร

แก้ไขเมื่อ

2022-12-28