วัดพระธาตุม่อนหินขาว

ละติจูด 19.427587 , ลองจิจูด 100.183721

พิกัด

ตำบล ทุ่งรวงทอง อำเภอ จุน พะเยา 56150 ตำบลทุ่งรวงทอง อำเภออำเภอจุน จังหวัดพะเยา รหัสไปรษณีย์ 56150

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

วัด วัดร้าง ศาสนสถาน

ความสำคัญ/ลักษณะ

พระธาตุม่อนหินขาว ตั้งอยู่ที่ บ้านห้วยไคร้ ตำบลทุ่งรวงทอง อำเภอจุน จังหวัดพะเยา เดิมเป็นพระธาตุร้าง ตั้งอยู่บนดอยสูงลูกเดียว โดยบริเวณดอยมีซากเจดีย์ ผุพังอยู่จำนวน 5 องค์ มีตั้งไว้และวัชพืชขึ้นปกคลุมอยู่ ตามตำนานความเป็นมาของพระธาตุม่อนหินขาว มีตั้งแต่ยุคสมัยที่เชียงแสนเจริญรุ่งเรือง เมืองลอเป็นอีกเมืองหนึ่งที่สำคัญและเจริญรุ่งเรืองอีกเมืองหนึ่ง ครั้งนั้นที่เมืองลอได้สร้างพระธาตุเจดีย์องค์ใหญ่ขึ้น ครั้งนั้นเจ้าเมืองต่างๆ ที่เป็นมิตรต่อเมืองลอ ได้นำเครื่องบรรณนาการไปให้เจ้าผู้ครองเมืองลอ และได้มีเจ้าเมืองหนึ่งซึ่งไม่ทราบชื่อผู้ครองเมืองนี้ เป็นผู้หญิงได้นำพระพุทธรูปทองคำ ฉัตรทองคำ ฆ้องทองคำ และของมีค่าอีกจำนวนมากเพื่อจะไปบรรจุในองค์พระธาตุที่เมืองลอ แต่พอเดินทางมาถึงเชิงดอยพระธาตุม่อนหินขาวในปัจจุบัน ได้ทราบว่าทางเมืองลอได้เกิดสงคารมรบกับพม่า พระองค์พร้อมกับทหารและบริวาร จึงได้นำพระพุทธรูปทองคำ ฉัตรทองคำ ฆ้องทองคำ และของมีค่าทั้งหมดฝังไว้ในถ้ำ พระองค์ทำศิลาจารึกไว้ 2 หลัก และปักไว้ตรงกลางถ้ำและให้ทหารตั้งปืนใหญ่ไว้ตรงหน้าถ้ำ ลั่นไกยนต์ไว้มีพญานาคเฝ้ารักษาสมบัติภายในถ้ำ และพระองค์พร้อมทหารบริวารได้ร่วมกันสร้างพระธาตุว้าบนดอย เมื่อสร้างพระธาตุเสร็จพระองค์ก็พาทหารไปช่วยเจ้าเมืองลอรบกับพม่า กาลเวลาผ่านไปพระธาตุม่อนหินขาวได้รกร้างเป็นเวลาหลายร้อยปี สิ่งศักดิ์สิทธิทั้งหลายที่รักษาสมบัติเกรงจะมีคนใจบาปเข้ามาขุดเอาของมีค่า จึงปิดปากถ้ำ ลุล่วงมาถึงปีพุทธศักราช 2466 ครูบาเจ้าศรีวิชัย นักบุญแห่งล้านนาไทยได้มาบูรณะปฏิสังขรณ์ ต่อจากนั้นพระธาตุม่อนหินขาวได้รกร้างมาอีก 49 ปี เมื่อปีพุทธ ศักราช 2515 หลวงพ่อคำปัน (ไม่ทราบฉายา) ได้นำชาวบ้าน บูรณะพระธาตุแล้วเสร็จ 1 องค์ บูรณะเสร็จ เมื่อปี พุทธศักราช 2517 ต่อมาปี พุทธศักราช 2518 หลวงพ่อครองศิลป์ ได้สร้างบันไดขึ้นพระธาตุ จากนั้นพระธาตุ ม่อนหินขาว ได้รกร้างอีกจนกระทั้งปี พุทธศักราช 2545 พระสายฝน คนชลีโล กับ พระจรัญญาณวิโร ได้จารึกธุดงค์มาจากสำนักสงฆ์ ถ้ำหินเทอง ตำบลโกรกพระ อำเภอโกรกพระ จังหวัดนครสวรรค์

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

-

แก้ไขเมื่อ

2019-08-13