ย่านชุมชนเก่าตลาดบางกะจะ

ละติจูด 12.583645 , ลองจิจูด 102.052715

พิกัด

ตำบลบางกะจะ อำเภออำเภอเมืองจันทบุรี จังหวัดจันทบุรี รหัสไปรษณีย์ 22000

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

ย่านชุมชนเก่า

ความสำคัญ/ลักษณะ

(1) องค์ประกอบทางกายภาพที่สำคัญของย่านชุมชนเก่า

ย่านชุมชนเก่าตลาดบางกะจะ ประกอบไปด้วยองค์ประกอบทางกายภาพที่มีความสำคัญ เชื่อมโยงกับพัฒนาการของการตั้งถิ่นฐานและลักษณะทางภูมินิเวศของชุมชน โดยสามารถจำแนกองค์ประกอบทางกายภาพที่สำคัญ คือ

(1.1) ลักษณะโครงสร้างของชุมชน

ลักษณะโครงสร้างของชุมชนตลาดบางกะจะ ประกอบไปด้วย เส้นทางสายหลักภายในชุมชน มีลักษณะเป็นถนนแคบ ๆ เชื่อมโยงจากบริเวณวัดพลับบางกะจะ ไปสู่วัดสิงห์บางกะจะ ซึ่งตั้งอยู่บนเนินสูงของชุมชน ทำให้ลักษณะของชุมชน เป็นกลุ่มอาคารเรือนแถวไม้เกาะตัวไปตามแนวเส้นทางดังกล่าว ขึ้นไปบนที่ลาดชันสู่ด้านบนบริเวณวัดสิงห์บางกะจะ ซึ่งลักษณะดังกล่าวของภูมิประเทศ เป็นปัจจัยกำหนดลักษณะโครงสร้างของชุมชนที่มีความสำคัญ เมื่อมองลงมาจากตำแหน่งเนินสูง จะเห็นมุมมองในระยะไกลผ่านลงมายังบริเวณพื้นที่ชุมชน นอกจากนี้ ยังมีเส้นทางแยกออกเพื่อเชื่อมโยงไปสู่บริเวณศาลเจ้าและท่าเรือ และเส้นทางคลองบางกะจะเชื่อมเส้นทางออกสู่บริเวณปากน้ำ ซึ่งมีเสาหลักไม้ทางเข้าชุมชนจากเส้นทางน้ำในอดีต อันเป็นองค์ประกอบโครงสร้างที่สำคัญของชุมชน

(1.2) ลักษณะทางสถาปัตยกรรม

ลักษณะโดดเด่นทางสถาปัตยกรรมของย่านชุมชนเก่าตลาดบางกะจะ เป็นกลุ่มอาคารเรือนแถวไม้ค้าขายภายในตลาด และอาคารตลาด ซึ่งเป็นโรงโครงสร้างไม้ขนาดย่อม ตัวสถาปัตยกรรมเรือนแถวไม้ ถูกสร้างขึ้นตามเงื่อนไขภูมิประเทศที่เป็นเนิน ทำให้การก่อรูปของกลุ่มอาคารเรือนแถวไม้ เรียงตัวกันในลักษณะที่แปลกตามีเอกลักษณ์ นอกจากนี้ยังมีกลุ่มอาคารเรือนพื้นถิ่นไม้ อยู่ตามภูมินิเวศปากน้ำ สะท้อนสถาปัตยกรรมที่เป็นวิถีชุมชนประมงสนับสนุนอยู่ร่วมกับชุมชนค้าขาย

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

(1.3) ลักษณะทางภูมิทัศน์และบริบทสภาพแวดล้อม

ชุมชนตลาดบางกะจะ ตั้งอยู่บนพื้นที่ลาดบริเวณปากน้ำเชื่อมโยงกับภูมิประเทศแบบ
เนินชัน ได้รับอิทธิพลจากบริบทสภาพแวดล้อมภูมินิเวศแบบปากน้ำและที่เนินสูง บริเวณพื้นที่ต่อเนื่องกับทางน้ำคลองบางกะจะ เป็นลักษณะภูมิทัศน์แบบปากแม่น้ำ มีพืชพรรณกลุ่มต้นไม้ป่าชายเลนขึ้นอยู่ในพื้นที่ บริเวณโดยรอบพื้นที่ชุมชนซึ่งเป็นพื้นที่เชื่อมกับพื้นที่เนินสูง สามารถทำสวนผลไม้ ทำให้มีกลุ่มสวนผลไม้ล้อมรอบชุมชนอยู่บางส่วน อันเป็นลักษณะทางภูมิทัศน์ที่สำคัญของพื้นที่

แก้ไขเมื่อ

2023-10-09