ย่านชุมชนเก่าตลาดขลุง

ละติจูด 12.455077 , ลองจิจูด 102.222174

พิกัด

ตำบลขลุง อำเภออำเภอขลุง จังหวัดจันทบุรี รหัสไปรษณีย์ 22110

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

ย่านชุมชนเก่า

ความสำคัญ/ลักษณะ

(1) องค์ประกอบทางกายภาพที่สำคัญของย่านชุมชนเก่า

ย่านชุมชนเก่าตลาดขลุง ประกอบไปด้วยองค์ประกอบทางกายภาพที่มีความสำคัญ เชื่อมโยงกับพัฒนาการของการตั้งถิ่นฐานและลักษณะทางภูมินิเวศของชุมชน โดยสามารถจำแนกองค์ประกอบทางกายภาพที่สำคัญ คือ

(1.1) ลักษณะโครงสร้างของชุมชน

ลักษณะโครงสร้างของย่านชุมชนเก่าตลาดขลุง สะท้อนถึงลักษณะของย่านชุมชนเมืองที่มีขนาดใหญ่ ประกอบไปด้วยองค์ประกอบทางกายภาพที่หลากหลาย และระบบโครงข่ายการสัญจรตามพัฒนาการของพื้นที่ โดยประกอบไปด้วย โครงข่ายถนนสายหลัก-รอง ที่สนับสนุนการอยู่อาศัยและกิจกรรมของย่าน โดยประกอบไปด้วย ระบบโครงข่ายถนน และการสัญจร ได้แก่ ถนนเทศบาล 1 จิรวงศ์รังสฤษดิ์ ถนนเทศบาล 2 คริสต์อุดม ถนนเทศบาล 3 บรรณาการดำรง ถนนเทศบาล 4  รัตตะรมย์รังสรรค์ ถนนเทศบาล 5 อนันตสมบูรณ์ ถนนเทศบาล 6 อนุกูลประชา โดยโครงข่ายถนนที่กล่าวมานั้นทำหน้าที่เชื่อมโยงองค์ประกอบทางโครงสร้างของชุมชน ตั้งแต่บริเวณพื้นที่ลำน้ำและระบบนิเวณปากน้ำป่าชายเลนทางทิศใต้ เข้ากับกลุ่มชุมชนชาวคริสต์ ซึ่งมีวัดพระหฤทัยเป็นศูนย์กลาง มาถึงพื้นที่ศูนย์กลางของย่านชุมชนเก่าตลาดขลุง ซึ่งมีกลุ่มอาคารเรือนแถวไม้ค้าขาย ตลาดสดเมืองขลุง ศาลหลักเมืองขลุง วัดวันยาวบน และสำนักเทศบาลเมืองขลุงอยู่ในพื้นที่ โดยมีโครงข่ายถนนที่ต่อเนื่องไปยังถนนสุขุมวิท โดยโครงสร้างของชุมชนดังกล่าวที่ความยึดโยงกับโครงสร้างทางภูมิทัศน์ของชุมชน ได้แก่ ระบบสวนผลไม้ และพื้นที่ลุ่มทำนาข้าว

(1.2) ลักษณะทางสถาปัตยกรรม

ลักษณะโดดเด่นทางสถาปัตยกรรมของย่านชุมชนเก่าตลาดขลุง ประกอบไปด้วยกลุ่มอาคารเรือนแถวไม้ ซึ่งเป็นลักษณะเด่นทางสถาปัตยกรรมของชุมชน กลุ่มอาคารเรือนแถวไม้ มีลักษณะเป็นอาคาร 2 ชั้น ก่อสร้างด้วยวัสดุไม้เป็นหลัก ชั้นล่างเป็นประตูบานเฟี้ยมไม้ รองรับกิจกรรมการค้าขาย ชั้นบนมีหน้าต่างบานเปิดไม้ และมีช่องซี่ระแนงไม้ระบายอากาศอยู่ด้านบน ลักษณะหลังคา เป็นจั่ว และหลังคาปั้นหยา อาคารแต่ละหลังมีพัฒนาการทางรูปแบบสถาปัตยกรรมตามช่วงเวลาที่สอดคล้องกับพัฒนาการของพื้นที่ชุมชน นอกจากนี้ บริเวณโดยรอบยังมีอาคารเรือนพื้นถิ่นในสวน เรือนพื้นถิ่นพักอาศัย และเรื่องพื้นถิ่นในบริบทเกี่ยวเนื่องกับพื้นที่ป่าชายเลน อาคารตลาดสดเทศบาล ยังมีรูปแบบของสถาปัตยกรรมร่วมสมัย ก่อสร้างด้วยเทคโนโลยีคอนกรีตเสริมเหล็กและเป็นหลังคาพาดช่วงยาวในยุคแรก

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

(1.3) ลักษณะทางภูมิทัศน์และบริบทสภาพแวดล้อม

ลักษณะเด่นทางภูมิทัศน์และบริบทสภาพแวดล้อมของชุมชนตลาดขลุง จะได้รับปัจจัยทางการตั้งถิ่นฐานจากระบบคลองที่เป็นบริเวณปากน้ำและคลองสาขา ได้แก่ คลองขลุง คลองหัวชะเนียง และคลองตาแก บริเวณปากคลองขลุง จะเป็นภูมิทัศน์ระบบนิเวศป่าชายเลนขนาดใหญ่ ต่อเนื่องไปยังพื้นที่ปากน้ำเชื่อมออกสู่ทะเล ภูมิทัศน์ที่มีความโดดเด่นในบริเวณโดยรอบศูนย์กลางชุมชนจะเป็นภูมิทัศน์สวนผลไม้ และพื้นที่นาข้าวบางส่วน

แก้ไขเมื่อ

2023-10-09