ย่านชุมชนเก่าเขมราฐ

ละติจูด 16.0420622 , ลองจิจูด 105.223823

พิกัด

เลขที่ ๑ หมู่ที่ ๗ ถนนกงพะเนียง ตำบลเขมราฐ อำเภออำเภอเขมราฐ จังหวัดอุบลราชธานี รหัสไปรษณีย์ 34170

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

ย่านชุมชนเก่า

ความสำคัญ/ลักษณะ

ชุมชนเก่าเขมราษฎร์ธานี

เป็นชุมชนที่มีความเข้มแข็ง สืบทอดวัฒนธรรม ประเพณี และภูมิปัญญาท้องถิ่นมาจากบรรพบุรุษ และยังดำรงอยู่ร่วมสมัยกระทั่งปัจจุบัน มีการเปิดรับวัฒนธรรมใหม่ ประยุกต์ ปรับปรุงให้สามารถร่วมกันกับมรดกทางวัฒนธรรมของชุมชน องค์ประกอบที่สำคัญของชุมชนที่เป็นหลักฐานเชิงประจักษ์ว่าเป็นแหล่งมรดกทางวัฒนธรรมของท้องถิ่น สามารถจำแนกได้เป็น ๒ รูปแบบ คือ “มรดกที่เป็นนามธรรม หรือ มรดกที่จับต้องไม่ได้” หมายถึง ประเพณีวัฒนธรรม ศิลปะการแสดง ภาษา ภูมิปัญญาท้องถิ่น ฯลฯ ที่ถ่ายทอดจากคนรุหนึ่งไปสู่คนอีกรุ่นหนึ่งได้ผ่านกระบวนการเรียนรู้และการปฏิบัติ ไม่สามารถครอบครอง ถ่ายโอนหรือยกให้กันโดยตรง และ “มรดกที่เป็นรูปธรรม หรือ มรดกที่จับต้องได้ (Tangible Heritage)” หมายถึงมรดกที่เป็นทรัพย์สิน (Properties) ที่มองเห็นและสัมผัสจับต้องได้ เช่น ศิลปวัตถุต่าง ๆ ทรัพย์สินในที่ตั้ง รวมไปถึง อาคาร ชุมชน ผืนป่า ฯลฯ

          ย่านชุมชนเมืองเก่าเขมราฐ เป็นพื้นที่ทางประวัติศาสตร์ริมแม่น้ำโขงที่มีอายุยาวนานกว่า ๒๐๐ ปี สะท้อนให้เห็นถึงพลวัตทางสังคม เศรษฐกิจ และวัฒนธรรมของชุมชนดั้งเดิมอย่างชัดเจน พื้นที่แห่งนี้อุดมไปด้วยมรดกทางวัฒนธรรมทั้งในรูปแบบที่จับต้องได้ (Tangible Heritage) และที่จับต้องไม่ได้ (Intangible Heritage) องค์ประกอบทางวัฒนธรรมที่สำคัญ คือ

          ๑.  สถาปัตยกรรมและกายภาพเมือง: ลักษณะกายภาพของย่านชุมชนเมืองเก่าเขมราฐโดดเด่นด้วยสถาปัตยกรรมบ้านไม้แบบดั้งเดิม ซึ่งเป็นตัวบ่งชี้ถึงรูปแบบการตั้งถิ่นฐานและวิถีชีวิตในอดีต การอนุรักษ์อาคารเหล่านี้จึงเป็นหัวใจสำคัญของการรักษาอัตลักษณ์ทางประวัติศาสตร์ของพื้นที่

          ๒. วิถีชีวิตและประเพณี: ประเพณีและศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่นยังคงถูกสืบทอดและปฏิบัติอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ที่ทรงคุณค่า ได้แก่ ถนนคนเดินเมืองเก่า กิจกรรมทางเศรษฐกิจและสังคมที่แสดงถึงพลวัตของชุมชนร่วมสมัย การทอผ้ามัดหมี่ ภูมิปัญญาหัตถกรรมที่สะท้อนถึงทักษะและความคิดสร้างสรรค์ของคนในท้องถิ่น รำตังหวาย การแสดงพื้นบ้านที่แสดงถึงอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ ประเพณีแข่งเรือนาวาสองฝั่งโขง พิธีกรรมที่แสดงถึงความผูกพันทางวัฒนธรรมระหว่างชุมชนริมแม่น้ำโขงสองฝั่ง

          ๓. โบราณสถานและวัตถุทางประวัติศาสตร์: พื้นที่แห่งนี้มีโบราณสถานที่สำคัญ เช่น วัดโพธิ์ วัดชัยภูมิการาม และวัดเหนือ ซึ่งเป็นสถานที่ประดิษฐานพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองประจำอำเภอเขมราฐ อันเป็นแหล่งข้อมูลเชิงประวัติศาสตร์ที่ควรค่าแก่การศึกษาทางโบราณคดีและมานุษยวิทยา

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

-

แก้ไขเมื่อ

2025-12-26