ละติจูด 18.9976836772 , ลองจิจูด 100.283932184
พิกัด
ตำบลสระ อำเภออำเภอเชียงม่วน จังหวัดพะเยา
ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ
วัด วัดร้าง ศาสนสถาน
ความสำคัญ/ลักษณะ
วัดท่าฟ้าใต้ อยู่ที่บ้านฟ้าสีทอง หมู่ที่ 11 ตำบลสระ จังหวัดพะเยา บนเส้นทางสายปง-เชียงม่วน สร้างเมื่อ พ.ศ. 2311 โดยครูธรรมเสนา และพ่อเฒ่าแสนอัฐิ ผู้นำชาวไทลื้อซึ่งอพยพมาจากสิบสองปันนา ลักษณะตัวพระอุโบสถ เป็นทรงเตี้ยก่ออิฐถือปูน หลังคาสามชั้นมุงด้วยแป้นเกล็ด ตามแบบสถาปัตยกรรมไทลื้อ องค์พระประธานแกะสลักจากไม้ประดู่เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย หน้าตักกว้าง 117.5 เซนติเมตร สูง 227.5 เซนติเมตร ซึ่งอัญเชิญมาจากสิบสองปันนา ประดิษฐานบนฐานชุกชี ทรงสี่เหลี่ยมย่อมุมศิลปะไทลื้อ ประดับด้วยลายปูนปั้นรูปเครือเถา ลงรักปิดทอง ประดับกระจก มีแท่นธรรมาสน์ ลักษณะคล้ายมณฑปหรือปราสาท ฐานสี่เหลี่ยมย่อมุมยี่สิบชั้น ประดับลายปูนปั้นรูปเครือเถาและสัตว์ต่าง ๆ เช่น กวาง ช้าง ม้า นกยูง ลักษณะเด่น คือลวดลายดอกไม้ ที่แพรวพราวไปด้วยกระจก ประดับหลากสี ส่วนวิหารเป็นศิลปะไทลื้อ รูปร่างทรงเตี้ยก่อด้วยอิฐถือปูน หลังคาสามชั้นมุงด้วยแป้นเกล็ด ชั้นที่ 1 เป็นแบบปั้นหยา ครอบวิหารทั้ง 4 ด้าน ชั้นที่ 2-3 ทรงแบบปราสาท มีหน้าบันทางด้านทิศตะวันตก มีหลังคากันสาดรับทั้งสองด้าน บ้าน ท่าฟ้าใต้ ประชากรส่วนใหญ่เป็นชาวไทลื้อที่อพยพมาจากแคว้นสิบสองปันนา มณฑลยูนาน ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน ในหมู่บ้านจึงมีแหล่งศิลปกรรมสำคัญที่ถ่ายทอดลักษณะแบบท้องถิ่น คือวิหารทรงไทลื้อ ลักษณะก่อด้วยอิฐถือปูน หลังคามี 3 ชั้น มุงด้วยแป้นเกล็ด ชั้นที่ 1 เป็นแบบปั้นหยาครอบตัววิหารทั้ง 4 ด้าน ชั้นที่ 2-3 ทรงแบบปราสาทมีหน้าบัน ทางทิศตะวันออกและทิศตะวันตกมีหลังคากันสาดรับทั้งสองด้าน ตัววิหารทึบ มีประตูไม่กว้างนัก เป็นบานไม้สักผนังด้านข้างมีหน้าต่างเล็ก ๆ โดยรอบทั้ง 4 ด้าน พอให้อากาศถ่ายเทได้ มีความงดงามแปลกตา เชื่อกันว่าสร้างโดยช่างชาวไทยลื้อที่อพยพมาอยู่ในพื้นที่อำเภอเชียงม่วน เมื่อประมาณ 239 ปีมาแล้ว นอกจากนั้นภายในวิหารยังมีองค์พระประธาน คือ หลวงพ่อสิบสองปันนา ซึ่งแกะมาจากไม้ประดู่เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย ศิลปะล้านนา และมีฐานชุกชีเป็นลวดลายของศิลปกรรมเฉพาะถิ่นของสิบสองปันนา ซึ่งกรมศิลปากร ได้ขึ้นทะเบียนไว้เป็นโบราณ เมื่อ 27 ตุลาคม 2524 วัดท่าฟ้าใต้ อยู่ที่บ้านท่าฟ้าใต้ หมู่ที่ 2 ตำบลสระ ห่างจากที่ว่าการอำเภอเชียงม่วน 19 กม. ถือเป็นศิลปะไทลื้อที่หาชมยาก
สถานการณ์สิ่งแวดล้อม
-
แก้ไขเมื่อ
2020-12-03