ไหล่หิน

ละติจูด 18.2126492995 , ลองจิจูด 99.3394518669

พิกัด

ตำบลลำปางหลวง อำเภออำเภอเกาะคา จังหวัดลำปาง รหัสไปรษณีย์ 52130

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

ย่านชุมชนเก่า

ความสำคัญ/ลักษณะ

ไหล่หิน เป็นชุมชนเกษตรกรรม ชุมชนความทรงจำ และชุมชนโดยรอบโบราณสถาน ไม่มีหลักฐานแน่ชัดว่าวัดไหล่หินหลวงสร้างขึ้นเมื่อใด แต่ ดร.ฮันส์เพนธ์ ได้พบคัมภีร์ใบลานที่เก่าแก่ที่สุดของวัด ระบุจุลศักราช 833 หรือ พ.ศ. 2014 ส่วนชุมชนโดยรอบนั้นบริเวณที่ตั้งตำบล แต่เดิมเป็นทางน้ำของลำน้ำแม่ยาว ซึ่งไหลมาจากทิวเขาขุนตาล (เขาผีปันน้ำ) เขตติดต่อกับจังหวัดลำพูนผ่านตำบลใหม่พัฒนาและตำบลไหล่หินมาบรรจบกับแม่น้ำวังที่ตำบลเกาะคา ครั้นนานเข้าน้ำได้พัดเอาตะกอนดิน หินและทรายมากองรวมกันจนกลายเป็นสันดอนทรายขึ้น (สันดอนทรายชาวบ้านพื้นเมืองเรียกว่า เกาะ) ภายหลังลำน้ำแม่ยาวได้เปลี่ยนทางเดินของร่องน้ำ ทำให้เกิดสันดอนทรายเป็นบริเวณกว้าง แล้วกลายสภาพเป็นพื้นดิน ปนทราย ซึ่งมีหญ้าคาขึ้นงอกงามเต็มที่ เมื่อมีชาวบ้านไปตั้งถิ่นฐานบ้านเรือนในบริเวณดังกล่าว ชาวบ้านจึงเรียกว่า "เกาะคา" ลักษณะภูมิประเทศเป็นที่ราบลุ่มติดแม่น้ำยาว ลักษณะเด่นของสถาปัตยกรรมโบราณหายไป เนื่องจากมีการต่อเติมและปรับปรุงบ้านเรือน เป็นชุมชนโบราณขนาดใหญ่ มีการทำการเกษตรควบคู่กับการค้าขาย

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

-

แก้ไขเมื่อ

2021-07-23