วัดตาล

ละติจูด 16.894464 , ลองจิจูด 101.220291

พิกัด

73 หมู่ 3 บ้านวัดตาล ตำบลหล่มเก่า อำเภออำเภอหล่มเก่า จังหวัดเพชรบูรณ์ รหัสไปรษณีย์ 67120

ประเภทแหล่งศิลปกรรมฯ

วัด วัดร้าง ศาสนสถาน

ความสำคัญ/ลักษณะ

     วัดตาล ตั้งอยู่เลขที่ 73 หมู่ 3 บ้านวัดตาล ตำบลหล่มเก่า อำเภอหล่มเก่า จังหวัดเพชรบูรณ์ สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย ตั้งวัดเมื่อ พ.ศ. 2403 วัดตาลมี “หลวงพ่อใหญ่วัดตาล” เป็นพระพุทธรูปเก่าแก่คู่บ้านคู่เมืองหล่มเก่า สร้างด้วยปูนปั้น ปางมารวิชัย ศิลปะล้านช้าง ขนาดหน้าตักกว้าง 2.95 เมตร สูง 4.19 เมตร ประดิษฐานอยู่ภายในวิหาร ประชาชนทั่วไปตั้งแต่อดีต - ปัจจุบันศรัทธาสักการบูชาเป็นที่พึ่งด้านจิตใจ ต่างพากันมากราบขอพร ขอให้คุ้มครองรักษาอํานวยพรให้ครอบครัวลูกหลานของตนได้อยู่ดีมีสุข, ขอบนบานศาลกล่าวเรื่องการทำงาน, รับราชการ, ทำการค้า ให้มีความเจริญรุ่งเรือง และอื่น ๆ อีกมากมาย

     วัดตาล มีตํานานเล่าขานของชาวบ้านปากต่อปากจากรุ่นปู่ย่าตายายถ่ายทอด สู่ลูกสู่หลานสืบต่อๆกันมาถึงปัจจุบัน ได้เล่าเกี่ยวกับ
การสร้างพระพุทธรูปองค์นี้ว่า “มีพระเถระผู้ใหญ่เดินทางนั่งเรือมาจากทางใต้ ลงเรือที่ท่าน้ำหน้าวัด แล้วมานําพาประชาชนในละแวกนี้ พัฒนาวัดและได้สร้างพระพุทธรูปองค์ใหญ่นี้ขึ้นมา วันที่นําพาช่างและประชาชน ปั้นแต่งพระเศียรพระพักตร์ของพระพุทธรูปนั้น ยังไม่ทันได้แต่งพระเศียร พระพักตร์ พระนาสิก พระเนตร ก็ได้เวลาพักเที่ยง พากันมาหุงหาอาหารกันที่ป่าไผ่ด้านตะวันออก (บริเวณต้นหางนกยุงปัจจุบัน) ขณะนั้น ได้พากันเห็นคนแก่นุ่งขาวห่มขาวเดินไป - เดินมาระหว่างบ่อน้ำ (บริเวณใต้ต้นจันทน์ เป็นบ่อน้ำที่สร้างขึ้นมาพร้อมกับการสร้างหลวงพ่อใหญ่ แต่ปรากฏไม่มีตาน้ำไหลออกมาเลย ปัจจุบันทางเทศบาลได้บูรณะปฏิสังขรณ์ใหม่) กับพระพุทธรูปคือหลวงพ่อใหญ่วัดตาลที่กําลังได้รับการบูรณะในครั้งนั้น หลังจากที่รับประทานอาหารกันเรียบร้อยแล้ว ก็พากันมาจะปันแต่งพระพุทธรูปกันต่อ แต่ปรากฏว่า พระพักตร์ พระเศียรของพระพุทธรูปองค์ใหญ่นี้ ได้รับการปั้นแต่งพระพักตร์แล้วเสร็จบริบูรณ์งดงามแล้วและบ่อน้ำนั้นก็ปรากฏว่า มีน้ำผุดขึ้นมาพร้อมกับการปั้นแต่พระพักตร์ของหลวงพ่อใหญ่สำเร็จ) ก็เลยพากันเข้าใจว่าเทวดามาช่วยสร้าง (นางคําผัด ภักดีสาร ลูกหลานชาวบ้านวัดตาล)

องค์ประกอบสำคัญของแหล่งมรดก

     ๑. วิหาร 

     ๒. เจดีย์ก่ออิฐถือปูนชาวบ้านเรียกว่า “ธาตุ” ตั้งอยู่ด้านหน้าหรือทางทิศตะวันออกของวิหาร เป็นเจดีย์ประธานเก่าแก่และเป็นที่เคารพสักการะของพุทธศาสนิกชนชุมชนวัดตาลเป็นอย่างมาก

     ๓. รอยพระพุทธบาทจำลอง กว้าง ๔.๖๐ เมตร ยาว ๕ เมตร

     ๔. ศาลพระนางเนาวรงศ์เทวี (พระนางเข็มทอง) กว้าง ๔.๕๐ เมตร ยาว ๕. ๒๐ เมตร

     ๕. พระประธานประจำวิหาร ปางมารวิชัยขนาดหน้าตัก กว้าง ๒.๙๕ เมตร สูง ๔.๑๖ เมตร

สถานการณ์สิ่งแวดล้อม

     วัดตาล เป็นวัดเก่าแก่และเป็นสถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์ของชุมชน โดยมีการใช้พื้นที่วัดในการประกอบศาสนกิจต่าง ๆ เป็นผลงานที่โดดเด่นทางด้านสถาปัตยกรรม ที่แสดงให้เห็นถึงช่วงเวลาของประวัติศาสตร์ เป็นตัวอย่างประเภทของอาคาร ที่มีความสำคัญทางด้านประเพณี อารยธรรมของมนุษย์ เป็นสิ่งที่มีความเชื่อมโยงกับเหตุการณ์และวิถีชีวิตของชุมชน ลักษณะโดยรวมของวัดยังคงสภาพสมบูรณ์ ถึงแม้บางส่วนอาจจะพุพังตามกาลเวลาไปบ้างแต่ถือว่าเล็กน้อย เนื่องจากได้รับการดูแลจากหน่วยงานท้องถิ่นเป็นอย่างดี และมีการพลักดันให้เป็นสถานที่ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่สำคัญของอำเภอหล่มเก่า รูปแบบและลักษณะทางศิลปกรรม และสถาปัตยกรรมของพื้นที่ทั้งหมด ยังคงสภาพเดิมของสถาปัตยกรรมเก่าของชุมชน  สภาพปัญหาในพื้นที่ของวัดตาล เกิดความทรุดโทรมไปตามกาลเวลา

แก้ไขเมื่อ

2023-08-11